Page 165 - Fen Bilimleri Laboratuvarı Öğretmen El Kitabı

Örnek Laboratuvar Uygulamaları

4.2. DENEY TÜRLERİNE GÖRE ÖRNEK UYGULAMALAR

Yapılış Şekline Göre Deneyler
Gösteri Deneyi

Deney No 1
Deney Süresi 20 dk.
Deneyin Adı Katı Bir İletkenin Direnci Nelere Bağlıdır?
Deneyin Amacı Katı bir iletkenin direncinin bağlı olduğu değişkenlerin analiz edilebilmesi.
Kazanım 10.1.1.2. Katı bir iletkenin direncinin bağlı olduğu değişkenleri analiz eder.

Teorik Bilgi
Direnç, bir iletkenin üzerinden geçen akıma karşı gösterilen zorluktur. Maddelerin iletkenlikleri, atom dizilimine
göre değişmektedir. Bunun yanı sıra iletkenlerin fiziksel özellikleri de direnç değerini değiştirmektedir.

Yönerge
Gerekli güvenlik önlemlerini alarak deney basamaklarını takip ediniz. Deney sonunda verilen değerlendirme soru-
larını dikkate alarak deney raporunu yazınız ve zamanında teslim ediniz.
Deney Malzemeleri
• Etkileşimli tahta
• Genel ağ
Deneyin Yapılışı
1. Aşağıda verilen linki açınız.
https://phet.colorado.edu/sims/html/resistance-in-a-wire/latest/resistance-in-a-wire_all.html?locale=tr
2. Ekranın sağ tarafındaki kutu içinde bulunan “Özdirenç” değerini yukarıya doğru hareket ettirip direnç değişi-
mini gözlemleyiniz. Özdirenç değerini aşağıya doğru hareket ettirip direnç değişimini gözlemleyiniz.
3. Sayfanın sağ alt köşesinde bulunan düğmesine basarak sayfayı yenileyiniz. Özdirenç ve direnç değerleri-
ni not alınız. Özdirenç değerini 1 Ωcm yaparak direnç değerini not alınız.
4. Ekranın sağ tarafındaki kutu içinde bulunan “Uzunluk” değerini yukarıya doğru hareket ettirip direnç değişimi-
ni gözlemleyiniz. Uzunluk değerini aşağıya doğru hareket ettirip direnç değişimini gözlemleyiniz.
5. Sayfanın sağ alt köşesinde bulunan düğmesine basarak sayfayı yenileyiniz. Uzunluk ve direnç değerlerini
not alınız. Uzunluk değerini 20 cm yaparak direnç değerini not alınız.
6. Ekranın sağ tarafındaki kutu içinde bulunan “Kesit alanı” değerini yukarıya doğru hareket ettirip direnç değişi-
mini gözlemleyiniz. Kesit alanı değerini aşağıya doğru hareket ettirip direnç değişimini gözlemleyiniz.
7. Sayfanın sağ alt köşesinde bulunan düğmesine basarak sayfayı yenileyiniz. Kesit alanı ve direnç değer-
2
lerini not alınız. Kesit alanı değerini 15 cm yaparak direnç değerini not alınız.
Deneyin Sonuçlarının/Gözlemlerin Analiz Edilmesi
Aşağıdaki sorular yapılan deneyde elde edilen verilerin analiz edilmesi için öğrencilere sorulur.
• Özdirenç ile direnç arasında nasıl bir ilişki gözlemlediniz? Açıklayınız.
• Uzunluk ile direnç arasında nasıl bir ilişki gözlemlediniz? Açıklayınız.
• Kesit alanı ile direnç arasında nasıl bir ilişki gözlemlediniz? Açıklayınız.

Değerlendirme Soruları
Katı bir iletkenin direnci nelere bağlıdır? Belirlediğiniz değişkenler ile aralarındaki ilişkiyi açıklayınız.

164