Page 77 - Konu Özetleri AYT Mantık

TUTARLILIK - GEÇERLİLİK - EŞDEĞERLİK DENETLEMESİ

Öncüllerin tümel evetleme eklemiyle birbirine bağlanıp, sonuç önermesinin koşul eklemiyle öncüllere bağlanarak elde
edilen önerme tüm satırlarda doğru (D) değeri aldığı için çıkarım geçerlidir.

(p¡q), ~p q çıkarımının geçerliliğinin doğruluk çizelgesi ile denetlenmesi:
1. yola uygun olarak çıkarım [(p¡q) Л ~p] ¡ q şeklinde bir önermeye dönüştürülür ve denetlenir.

p q ~p (p¡q) (p¡q) Л ~p [(p¡q) Л ~p]¡q

D D Y D Y D

D Y Y Y Y D

Y D D D D D

Y Y D D D Y

Öncüllerin tümel evetleme eklemiyle birbirine bağlanıp, sonuç önermesinin koşul eklemiyle öncüllere bağlanarak elde edi-
len önerme son satırında yanlış (Y) değer aldığı için yani tüm satırlarda doğru (D) değeri almadığı için çıkarım geçersizdir.

2. Yol: Öncül ve sonuç önermelerinin bir arada tutarlı olup olmadığı denetlenir. Bunun için;
√ Öncüller olduğu gibi, sonuç önermesinin de değili alınır.
√ Her bir öncül ve değillenmiş sonuç önermesi ayrı birer önerme gibi düşünülür.
√ Geçerli bir çıkarımda öncüllerin ve sonucun değillemesinin bir arada tutarsız olması gerekir.
Örnekler:
(~pЛq), (q ¡~p) q çıkarımının geçerliliğinin doğruluk çizelgesi ile denetlenmesi:
2. yola uygun olarak çıkarımda yer alan öncül önermeler ve sonuç önermesinin değilinin birlikte tutarlı olup olmadığı de-
netlenir. Birlikte tutarsızsa çıkarım geçerlidir.

p q ~p (~pЛq) (q¡~p) ~q

D D Y Y Y Y

D Y Y Y D D

Y D D D D Y

Y Y D Y D D

Öncüller ve sonuç önermesinin değilinin birlikte denetlendiği çizelgede önermelerin bir arada tutarlı olduğu bir satır olma-
dığından çıkarım geçerlidir.

MANTIK - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 77