Page 93 - Konu Özetleri AYT Mantık
P. 93

NİCELEME MANTIĞI - TEMEL KURALLAR - DENETLEMELER


        Niceleme Mantığında Önermelerin Eşdeğerliğinin Denetlenmesi
        İki önermenin eşdeğerliğini denetlemek için;
          •  Önce iki önerme karşılıklı koşul eklemi (⇔) ile birleştirilerek tek bir önerme yapılır.
          •  Oluşturulan önermenin tamamının değili alınır.
          •  Çözümleyici çizelge kurallarına göre çözümleme yapılır.

          •  Eğer yollar kapalıysa iki önerme birbirine eşdeğerdir.
          •  Eşdeğerlik, (denklik) işareti olan “≡” ile gösterilir.
        Örnek:
        Ɐx~Fx, ~ƎxFx önermelerinin eşdeğerliğinin çözümleyici çizelge ile denetlenmesi
                (Ɐx~Fx) ⇔ (~ƎxFx)         (Ö)
        1. ~ [(Ɐx~Fx) ⇔ (~ƎxFx)]     (~Ö)

                                (1)
        5.  Ɐx~Fx                    2. ~Ɐx~Fx

        4.  ƎxFx                      3.   ~ƎxFx  Önermenin  değillenmiş  hâlinin  çözümleme-
                                                sinde tüm yollar kapalı olduğu için önermeler
                     Fa   (4)               6.   ƎxFx          (2)
                                                eşdeğerdir.
                     ~Fa  (5)             7.  Ɐx~Fx         (3)
                      X                        Fa   (6)
                                                ~Fa   (7)
                                                   X
        Niceleme Mantığında Çıkarımın Geçerliliğinin Denetlenmesi
        Niceleme mantığında bir çıkarımın geçerliliğini denetlemek için;
          •  Çıkarımların geçerliliğini denetlerken öncüller ve sonuç önermesi alt alta yazılır.
          •  Öncüller değiştirilmeden yazılırken sonucun değillemesi alınır.

          •  Çözümleme çizelgesinin sonunda tüm yollar kapalı ise çıkarım geçerlidir.
        Örnek:
        ⱯxFx, ⱯxGx   Ɐx(Fx ¡ Gx) çıkarımının çözümleyici çizelge ile denetlenmesi
                 ⱯxFx, ⱯxGx   Ɐx(Fx ¡ Gx)
        4.     ⱯxFx                 (Ö)
        5.     ⱯxGx                (Ö)
        1.    ~Ɐx(Fx ¡ Gx)     (~Sn)
        2.     Ǝ x~(Fx¡ Gx) (1)
        3.    ~(Fa ¡ Ga)     (2)
                  Fa
                            (3)         Çözümlenmesinde  tüm  yollar  kapalı  olduğu
                 ~Ga                    için çıkarım geçerlidir.


                   Fa     (4)
                   Ga     (5)
                    X





        MANTIK - AYT                                                               MEBİ KONU ÖZETLERİ       93
   88   89   90   91   92   93   94   95   96