Page 110 - Konu Özetleri AYT Türk Dili ve Edebiyatı

TÜRK DILI VE EDEBIYATI

KONU MİLLÎ EDEBİYAT DÖNEMİ TÜRK HİKÂYESİ
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

MİLLÎ EDEBİYAT DÖNEMİ (1918-1923)

• Eserler, “Türkçülük” akımının etkisiyle ve “edebiyatta ulusal kaynaklara dönme” düşüncesiyle yazılmıştır.
• Sanatçılar, sade dille ve hece ölçüsüyle yerli hayatı yansıtmayı amaç edinmişlerdir.
• Dilde sadeleşme hareketi, 1911’de Genç Kalemler dergisinde Yeni Lisan makalesinde ileri sürülen görüşler doğrul-
tusunda başlamıştır.
• Millî Edebiyat Dönemi’nde sanatçılar, konuşma dilini yazı dili hâline getirmeyi amaçlamışlar ve bu doğrultuda
eserler vermişlerdir.

MİLLÎ EDEBİYAT DÖNEMİ TÜRK HİKÂYESİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ

• Millî Edebiyat Dönemi hikâyelerinin ortak amacı; ülke sorunlarına ağırlık vermek, bunların üstesinden gelebilecek
kahramanlar ve düşünceler geliştirmek, betimleme ve çözümlemede gerçekçiliğe doğru gitmektir.
• Bu dönemde teknik yönden başarılı hikâyeler yazılmıştır.

• Millî Edebiyat akımıyla birlikte hikâyede toplumsal ve siyasi sorunlar işlenmeye başlanmıştır.
• Dilde sadeleşme anlayışı çerçevesinde yazıda konuşma dili hâkim olmuştur.
• Hikâyelerde realizme bağlı kalınmıştır.
• Hikâyelerde başarılı betimlemeler yapılmıştır.

• Hikâyelerde; Anadolu insanının içinde bulunduğu ağır savaş koşullarının getirdiği acılar ve yoksulluk, Türkçü-
lük, ilerleme-çağdaşlaşma, batıl inançlar ve cehalet gibi temalar işlenmiştir.
• Bu dönem sanatçıları, hikâyelerini Maupassant tekniğine göre yazmış ve bu konuda kendilerinden sonra gelen hikâ-
yecilere örnek olmuşlardır.
• Ömer Seyfettin, Türk hikâyeciliğinde yeni bir çığır açmıştır.
• Ayrıca Refik Halit Karay, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Halide Edip Adıvar, Reşat Nuri Güntekin, Aka Gündüz döne-
min hikâye türünde eser veren önemli isimleridir.

MİLLÎ EDEBİYAT DÖNEMİ TÜRK HİKÂYESİNİN TEMSİLCİLERİ

Ömer Seyfettin (1884-1920)

• Millî Edebiyat akımının ve çağdaş Türk öykücülüğünün öncülerindendir.

• Edebiyatımızda Maupassant tarzı öykünün temsilcilerindendir.
• Selanik’te çıkan Genç Kalemler dergisinde yayımladığı Yeni Lisan makalesinde sade halk dilini savunan bir idealist
olarak yazı hayatına başlamıştır.
• Hikâyelerinde realizmin etkisiyle gerçekçi gözleme önem vermiştir.

• Eserlerinde tasvir ve tahlile değil olaya önem vermiş, olayları genelde beklenmedik bir sonla bitirmiştir.
• Hikâyelerinin konuları çok çeşitlidir: Balkan Savaşı (Beyaz Lale, Bomba), tarih (Başını Vermeyen Şehit, Topuz,
Forsa, Pembe İncili Kaftan), çocukluk ve gençlik anıları (Falaka, And, Kaşağı, İlk Namaz), günlük hayat ve kişiler
(Perili Köşk, Bahar ve Kelebekler, Yüksek Ökçeler)...

110 MEBİ KONU ÖZETLERİ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - AYT