Page 27 - Konu Özetleri TYT Coğrafya

HARİTALARDA HESAPLAMALAR

UZUNLUK HESAPLAMALARI
Kuş Uçuşu Uzaklık
Yükselti ve çukurların dikkate alınmadığı iki nokta arasındaki uzaklığa denir.

Örnek: Haritadaki Adana ve Antakya şehirleri arasındaki kuş uçuşu uzaklık
yaklaşık kaç km’dir?

Çözüm: Adana ve Antakya şehirleri arasındaki kuş uçuşu uzaklığı hesap-
layabilmek için haritada iki şehir arasına bir doğru çizilir (K). Adana ve Antakya arasında çizilen bu doğru kağıt ya da cet-
velle işaretlenir (L). İşaretli olan kâğıt ya da cetvelin başlangıç noktası çizgi ölçekte 0 noktasına konur. İşaretli noktanın
çizgi ölçekte karşılık geldiği değer kuş uçuşu uzaklığı verir (M).

K L M
Gerçek Uzunluk
Harita uzunluğu ile ölçeğin paydası çarpılarak hesaplanır. Gerçek uzunluğun km cinsinden olmasına dikkat edilir.
Gerçek Uzunluk (GU)=Harita Uzunluğu (HU)xÖlçeğin Paydası (ÖP)

Örnek: 1/400.000 ölçekli haritada 20 cm olarak ölçülen M ve N şehirleri arasındaki kuş uçuşu uzaklık gerçekte kaç km’dir?
Çözüm: GU = HU x ÖP
= 20 cm x 400.000 cm
= 8.000.000 cm
= 80 km

Harita Uzunluğu
Gerçek uzunluğun ölçeğin paydasına bölünmesiyle hesaplanır. Harita üzerindeki uzunluk cm değerinde olmalıdır.
Harita Uzunluğu (HU)=Gerçek Uzunluk (GU)/Ölçeğin Paydası (ÖP)

Örnek: Aralarında 450 km olan K ve L kentleri 1/ 3.000.000 ölçekli bir haritada kaç cm ile gösterilir?
Çözüm: HU = GU / ÖP
= 450 km / 3.000.000 cm
= 45.000.000 cm / 3.000.000 cm
=15 cm

Ölçek
Harita uzunluğunun gerçek uzunluğa bölünmesiyle hesaplanır.
Ölçek (Ö)= Harita Uzunluğu (HU)/Gerçek Uzunluk (GU)

Örnek: Gerçek uzunluğu 200 km, harita uzunluğu ise 40 cm olan bir akarsuyun gösterildiği haritanın ölçeğini bulunuz.
Çözüm: Ölçek = HU / GU
= 40 cm / 200 km
= 40 cm / 20.000.000 cm
= 1/ 500.000 cm

COĞRAFYA - TYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 27