10. Sınıf Tarih Soruları

Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi

10.1.1.- Türklerin Anadolu’ya yerleşmeye başlaması ile Türkiye Selçuklu Devleti’nin yıkılışı arasındaki süreçte meydana gelen başlıca siyasi gelişmeleri tarih şeridi ve haritalar üzerinde gösterir.
10.1.2.- Anadolu’ya yapılan Türk göçlerinin sosyokültürel etkilerini analiz eder.
10.1.3.- Anadolu’daki ilk Türk siyasi teşekküllerinin birbirleriyle ve çevre devletlerle olan ilişkilerini uzlaşma ve çatışma bağlamında değerlendirir.
10.1.4.- Türklerin Anadolu’da devletleşme sürecini etkileyen faktörleri açıklar.
10.1.5.- İslam dünyasının korunması bağlamında Türkiye Selçuklu Devleti ve Eyyubi Devleti’nin Haçlılarla yaptıkları mücadelelerin sosyokültürel etkilerini analiz eder.
10.1.6.- Moğol İstilası’nın Anadolu’da meydana getirdiği siyasi ve sosyal değişimi analiz eder.

Beylikten Devlete Osmanlı Siyaseti (1302-1453)

10.2.1.- 1302-1453 yılları arasındaki süreçte meydana gelen başlıca siyasi gelişmeleri tarih şeridi ve haritalar üzerinde gösterir.
10.2.2.- Osmanlı Beyliği’nin kuruluşu hakkında ileri sürülen çeşitli nazariyeleri analiz eder.
10.2.3.- Osmanlı Beyliği’nin devletleşme sürecini Bizans’la olan ilişkileri çerçevesinde analiz eder.
10.2.4.- Rumeli’deki fetihler ile iskân (şenlendirme) ve istimâlet politikalarının amaçlarını ve etkilerini analiz eder.
10.2.5.- Osmanlı Devleti’nin Anadolu’da Türk siyasi birliğini sağlamaya yönelik faaliyetlerini analiz eder.
10.2.6.- Osmanlı Devleti ile Timur Devleti arasındaki mücadeleyi ve bu mücadelenin sonuçlarını değerlendirir.

Devletleşme Sürecinde Savaşçılar ve Askerler

10.3.1.- Kuruluş Dönemi’nde Osmanlı askerî gücünün farklı muharip unsurlardan meydana geldiğini kavrar.
10.3.2.- Tımar sisteminin özelliklerini siyasi, sosyal ve ekonomik açılardan değerlendirir.
10.3.3.- Yeniçeri Ocağının ve devşirme sisteminin Osmanlı devletleşme sürecine etkisini analiz eder.

Beylikten Devlete Osmanlı Medeniyeti

10.4.1.- Sûfîlerin ve âlimlerin öğretilerinin Anadolu’nun İslamlaşmasına etkisini kavrar.
10.4.2.- Osmanlı devlet idaresinin ilmiye, kalemiye ve seyfiye sınıflarının birlikteliğine dayalı yapısını analiz eder.
10.4.3.- Osmanlı coğrafyasında sözlü ve yazılı kültürün toplum hayatına etkilerini analiz eder.
10.4.4.- Osmanlı coğrafyasındaki zanaat, sanat ve kültür faaliyetleri ile bunlara bağlı olarak sosyal hayatta meydana gelen değişimleri analiz eder

Dünya Gücü Osmanlı (1453-1595)

10.5.1.- 1453-1520 yılları arasındaki süreçte meydana gelen başlıca siyasi gelişmeleri tarih şeridi ve haritalar üzerinde gösterir.
10.5.2.- İstanbul’un Fethi’nin sebeplerini, fetih sürecini ve fethin stratejik sonuçlarını kavrar.
10.5.3.- Osmanlı Devleti’nin İslam coğrafyasında hâkimiyet kurmasının Türk ve İslam dünyası üzerindeki etkilerini analiz eder.
10.5.4.- 1520-1595 yılları arasındaki süreçte meydana gelen başlıca siyasi gelişmeleri tarih şeridi ve haritalar üzerinde gösterir.
10.5.5.- Kanuni Dönemi’nden itibaren Osmanlı Devleti’nin siyasi sınırlar ve devlet teşkilatı bakımından olgunluğa eriştiğini kavrar.
10.5.6.- Uyguladığı uzun vadeli stratejinin Osmanlı Devleti’nin dünya gücü haline gelmesindeki rolünü analiz eder.
10.5.7.- Osmanlı Devleti’nin takip ettiği kara ve deniz politikalarını analiz eder.

Sultan ve Osmanlı Merkez Teşkilatı

10.6.1.- Topkapı Sarayı’nın devlet idaresinin yanı sıra devlet adamı yetiştirilmesinde ve şehir kültürünün gelişmesindeki rollerini analiz eder
10.6.2.- Osmanlı Devleti’nde merkezi otoriteyi güçlendirmeye yönelik düzenlemeleri analiz eder.

Klasik Çağda Osmanlı Toplum Düzeni

10.7.1.- Osmanlı Devleti’nde millet sisteminin yapısını analiz eder.
10.7.2.- Osmanlı Devleti’nin fethettiği yerleşim yerlerinin İslam kültürünün etkisiyle geçirdiği dönüşümü analiz eder
10.7.3.- Osmanlı ekonomik sistemi içerisinde tarımsal üretimin önemini fark eder.
10.7.4.- Lonca Teşkilatı’nın Osmanlı ekonomik sistemi ve toplum yapısındaki yerini analiz eder.
10.7.5.- Osmanlı Devleti’nde vakıfların sosyal hayattaki yerini ve önemini kavrar.