10. Sınıf Tarih Soru Testi

SORU 1:

Topkapı Sarayı'nın önemli bir birimi de Birun'dur. Dış saray olarak bilinir. Buradaki görevliler devletin önemli kurumlarının işlerini yürüten görevlilerdir.

Aşağıdakilerden hangisi Birun’da yer alan görevlilerden biri değildir?

A) Mehterler

B) Beylerbeyi

C) Topçular

D) Çakırcıbaşı

E) Çavuşlar

SORU 2:

Divan-ı Hümâyun içerisinde;

I. Veziriazam

II. Defterdar

III. Nişancı

IV. Kazasker

V. Kapı Ağası

gibi devlet görevlilerinden hangileri yer almıştır?

A) I ve V

B) II ve III

C) I, II ve III

D) I, II, III ve IV

E) I, II, III ve V

SORU 3:

Enderun Mektebi üst düzey Osmanlı devlet adamlarının yetiştirildiği bir eğitim kurumuydu. Medrese dışındaki en köklü okuldu. En iyi hocaların eğitim verdiği bu okulda çok çeşitli dersler okutulurdu. Bu okuldaki öğrencilere İslam kültürü öğretilirdi. Öğrenciler bunun yanında zihin eğitimi, yabancı dil ve beden eğitimi dersleri alırdı. Başarısız olan öğrenciler bu okuldan çıkarılır, askerliğe yönlendirilirdi. Döneminin en ileri düzey eğitimini veren Enderun, birçok yabancı ülke elçisinin eserlerinde övgü ile bahsettiği bir mektepti.

Bu bilgiler dikkate alındığında Enderun Mektebiyle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A) Vezirler başta olmak üzere üst kademede yer alan devlet yöneticileri yetişmiştir.

B) Enderunda tek bir dilde eğitim verilmemiştir.

C) Çeşitli alanlarla ilgili dersler verilmiştir.

D) Yabancı ülkeler bu mektebe benzer okullar açmıştır.

E) Medreseden bağımsız açılmış olan bir okuldur.

SORU 4:

Topkapı Sarayı’nda padişah ve ailesinin kaldığı yer olan Harem dairesi iki kısma ayrılmıştı. Saray görevlilerinden oluşan hizmet edenler, padişah ve ailesinin işlerini görürlerdi. Padişahların annesi olan valide sultanların yönettiği harem, disiplinli yönetimiyle aynı zamanda hizmet eden cariyelerin eğitim gördüğü bir çeşit okul görevi de görüyordu.

Buna göre Harem’le ilgili olarak;

I. Hanedanın evi konumundadır.
II. Bazı saray görevlilerinin de ikamet yeridir.
III. Belli kurallara göre yönetilir.

yargılarından hangileri söylenebilir?

A) Yalnız I

B) Yalnız II

C) I ve II

D) II ve III

E) I, II ve III

SORU 5:

Saray okulu olan Enderunda yetişenlerden nerede nasıl davranması gerektiğini bilmeleri, devletin çıkarlarını her zaman gözetmeleri, her işinde düzenli ve disiplinli olmaları beklenirdi.

Osmanlı Devleti'nin Enderun Mektebi'yle;

I. Devlet kadrolarında işinin ehli ve sadık kişilerin görev yapmasını sağlama,
II. Devletin kurumsal yapısı için liyakatli insan kaynakları oluşturma,
III. Yapacağı işlerde mükemmeli arayan devlet adamlarını yetiştirme

hedeflerinden hangilerini gerçekleştirmeye çalıştığı söylenebilir?

A) Yalnız I

B) Yalnız II

C) I ve III

D) II ve III

E) I, II ve III

SORU 6:

I. Arz Odası
II. Adalet Kulesi
III. Enderun Mektebi

Yukarıdaki verilenlerden hangileri Fatih Sultan Mehmet’in yönetimde merkezîleşme hedefini gerçekleştirmeye yönelik oluşturduğu kurumlardandır ?

A) Yalnız I

B) Yalnız II

C) I ve II

D) II ve III

E) I, II ve III

SORU 7:

Danışmaya önem veren Osmanlı Devleti daha önceki İslam devletlerinde olduğu gibi divan sistemini devam ettirmişti. Divanda devletin en yetkili devlet adamları bulunurdu. Devletin en önemli siyasi, askerî, idari ve ekonomik konuları burada görüşülürdü. Bu yüzden vezirler, kazaskerler, defterdarlar ve nişancılar divanın başta gelen üyeleriydi. Bunun dışında divanda ağır suçlar görüşülür ve suçlulara cezalar da verilebilirdi. Sadrazamın başkanlık ettiği divanda üyeler arasında belirlenmiş bir iş bölümü vardı.

Bu bilgilere dayanarak Osmanlı Devleti'nde divan ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Padişah dışında en üst rütbeli kişi sadrazamdır.

B) Kararları kesin ve bağlayıcıdır, aldığı kararlar değişmezdir.

C) Defterdarlar ekonomik konularda tavsiyesine başvurulan üyelerdir.

D) Büyük mahkeme görevi de yapabilmektedir.

E) Osmanlı Devleti’nden önceki devletlerde de benzeri görülmektedir.

SORU 8:

İstanbul şehrinin tacı konumundaki Topkapı Sarayı, aynı zamanda şehir kültürünün de merkezi konumundaydı. Burada düğünler, bayramlaşmalar ve şenlikler yapılırdı. Bu merasimlere katılan İstanbul halkı sarayda yaşayanlarla bir araya gelirdi. Ayrıca sarayın önde gelen kişileri İstanbul’un çeşitli yerlerine cami ve benzeri eserler yaptırarak şehir kültüründe katkı sağlarlardı. Sancaklara çıkan şehzadeler de bulundukları yerlere saray kültürünü taşırlardı.

Bu bilgiye dayanarak Osmanlı Devleti’nde Topkapı Sarayı’nın şehir kültürüne etkisi ile ilgili aşağıdaki verilen yorumlardan hangisi savunulamaz?

A) Saray kültürü İstanbul sınırları içinde kalmış, Anadolu şehirlerine yayılmamıştır.

B) Topkapı Sarayı’nda halkın da katılabileceği çeşitli eğlenceler düzenlenmiştir.

C) İstanbul’daki mahallelerin oluşumunda saray kültürünün etkisi vardır.

D) İstanbul’daki saray kültürü başka şehirlere de taşınmıştır.

E) Topkapı Sarayı halkın örnek aldığı bir kültür odağı olmuştur.

SORU 9:

Osmanlı Devleti’nde terzilik yapan Hasan Efendi, Kapalı Çarşı’dan peşin para ile sipariş ettiği ürünü alamayınca durumu “Kadı” efendiye şikayet etmiş ancak sorunu çözülmeyince de Topkapı Sarayındaki Divân-ı Hümâyun'da hakkını aramış ve böylece adaletin gerçekleşmesi sağlanmıştır.

Bu parçadan hareketle, Osmanlı hukuk sisteminin özellikleri hakkında aşağıdakilerden hangisini söylemek mümkündür?

A) Kadı, Osmanlı hukukunun en üst düzey temsilcisidir.

B) Divân-ı Hümâyun, temyiz mahkemesi özelliğine sahiptir.

C) Osmanlı hukukunda sorunların çözümünde dinî kurallar etkili değildir.

D) Kadıların ataması, Divân-ı Hümâyun tarafından gerçekleştirilir.

E) Divân-ı Hümâyun en üst düzey yürütme kuruludur.

SORU 10:

kontrol et!

Cevaplar