Page 10 - T.C. İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük | 1.Ünite

XX. YÜZYIL BAŞLARINDA OSMANLI DEVLETİ VE DÜNYA

1.2. XX. YÜZYIL BAŞLARINDA

OSMANLI DEVLETİ

Görsel 1.15: Hürriyet, adalet, müsavat (eşitlik), uhuvvet (kardeşlik)
başlıklı II. Meşrutiyet’in ilanı ile ilgili bir kartpostal

Araştır Öğren Paylaş

Bir ülkede siyasi düzenin değişmesi, halkın hayatında ne gibi deği-
şimler meydana getirir? Tartışınız.

1. 2. 1. Siyasi Durum

Osmanlı Devleti XIX. yüzyıldan itibaren Fransız İhtilali ve Sanayi İnkıla-
bı’nın etkisiyle yaşanan gelişmeler karşısında çok zor durumda kalmıştır.
Hem sömürgecilik rekabetinde olan Avrupalı devletlerin Osmanlı toprakları-
nı işgale başlamaları hem de devletin sınırları içerisinde yer alan azınlıkların
isyanları Osmanlı Devleti’nin toprak kayıplarını artırmıştır.

II. Meşrutiyet’in İlanı: İttihat ve Terakki Cemiyeti, mason ve İtalyan Carbo-
nari (Karbonari) teşkilatlarını örnek alarak kurulan bir örgüttür. Mekteb-i Tıb-
biye öğrencileri tarafından Yeni Osmanlılar çizgisinde çalışarak teşkilatlanan
cemiyet, daha sonra Mekteb-i Harbiye öğrencileri arasında yayıldı. Gizli fa-
aliyet gösteren cemiyet üyeleri II.Abdülhamid’e karşıydı. Fransız İhtilali’nin
düşüncelerini kendilerine örnek alan İttihat ve Terakki Cemiyetinin siyasal
Bilgi Notu amacı Meşrutiyet’i ilan edip Mebusan Meclisinin açılmasını sağlamaktı. İn-
Trablusgarp: Kuzey Afrika’da bu- giltere ve Rusya’nın Reval’de bir araya gelerek Makedonya ve Boğazlar ko-
gün Libya adı verilen ülkededir. nusunda yaptıkları görüşmeler, İttihat ve Terakki Cemiyeti üyelerini tedirgin
Dünya savaş tarihinde, savaş uçağı etmişti. Devleti dağılmaktan kurtarmak için bir an önce Meşrutiyet’in ilan
ilk kez 1911’de Trablusgarp Sava- edilmesi gerektiğini düşünen cemiyet üyeleri ayaklandılar. İttihat ve Terakki
şı’nda Osmanlı Devleti’ne karşı kul-
lanılmıştır. Cemiyetinin faaliyetleri neticesinde II. Abdülhamit yeniden Meşrutiyet’i ilan
Mustafa Kemal’in katıldığı ilk sa- etti (23 Temmuz 1908) ve Kanun-ı Esasi (1876 Anayasası) yeniden yürürlüğe
vaştır. girdi (Görsel 1.15).

Mustafa Kemal, Hareket Ordusu’nda
görev aldı. Hareket Ordusu İstanbul’a girdi.
1909 1909

26