Page 15 - Biyoloji 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 9 6

1.ÜNİTE > Yaşam Bilimi Kazanım 9.1.1.1. Canlıların ortak özelliklerini irdeler.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi

Etkinlik İsmi YAŞAYAN TAŞLAR 20 dk
Amaçları Canlıların ortak özelliklerinden adaptasyonu açıklayabilme Bireysel

Yönerge Aşağıda adaptasyon ile ilgili bir metin ve görsel verilmiştir. Metin ve görselden yararlanarak sorula-
rı cevaplayınız.

Görsel: Lithops (Taş bitkisi)

Afrika'nın güneyinde yer alan Kalahari Çölü, zorlu şartlara sahip kurak bir bölgedir. Yılda yaklaşık
20 cm yağış alır. Çölde yaşayan bir çok hayvan türü kavurucu sıcaklıklardan kaçmak istedikleri
için kendilerine yer altında korunaklar arar. Benzer duruma çölde yaşayan bitkilerde de rastlamak
mümkündür. Lithopslar, büyük bir bölümü yerin altında bulunan çok yıllık bitkilerdir. Lithops adı,
lithos: taş ve opsis: yüz kelimelerinden meydana gelmektedir, bundan dolayı bu bitkiler taş bitkileri
veya yaşayan taşlar olarak da adlandırılır.
Lithopsların toprak üstü kısmı iki yapraktan oluşur. Yaprakların biçimi, ebadı ve rengi doğal ortamda-
ki taşları andırır. Yaprakların üzerinde yer alan lens benzeri hücreler ise Lithopsların fotosentez yap-
masına olanak sağlar. Lithopslar, bu özellikleri sayesinde çölün yüksek ışık şiddeti ve zararlı sıcaklığın-
dan korunurken aynı zamanda da kendilerini yiyen kaplumbağa gibi hayvanlardan saklanmış olurlar.
Bununla birlikte taşa benzemenin Lithops bitkisine bir de bedeli vardır, Lithopslar çok yavaş büyürler.
Campbell Biyoloji. (9. Baskı) 764. sayfadan düzenlenmiştir.

1. Lithops bitkisinin yapısının taşa benzemesi canlıların hangi ortak özelliği ile ilişkilendirilebilir? Ge-
rekçesiyle açıklayınız.

13