Page 7 - Felsefe 10 | Çalışma Defteri 7

Hatırlıyor muyum?

Güzel Nedir?
Hoşumuza giden bir manzara, okuduğumuz bir
şiir, dinlediğimiz müzik karşısında haz duyarız. Bir
sanat eseri ya da bir manzara insanda farklı duy-
gular uyandırır. Her ikisinde de yaşadığımız estetik Hatırlıyorum
durumu «güzel» yargısı ile ifade ederiz. 2 Puan
Bazı filozoflara göre güzellik şöyle ifade edilmiştir: Kısmen Hatırlıyorum
14 • Platon: Ona göre güzellik bir ideadır. Güzel ideası, zaman ve mekan dışı mutlak 1 Puan
varlıktır. Böyle bir güzelliğe Platon «kendiliğinden güzel» adını verir. Hatırlamıyorum
0 Puan
• Aristoteles: Güzel; denge, uyum ve simetridir. Güzel olanın nesnel ölçütleri düzen,
oran ve sınırlılıktır.
• Plotinos: Güzellik tanrısal bir yansımadır.
• Kant: Güzellik, karşılıksız hoşlanılan objenin amacına uygunluğudur.

• Hegel: Mutlak varlığın (geist) dışavurumudur.

Sanatta güzeli ortaya çıkaran estetik değerlere yönelik iki farklı görüş:
Öznelci görüş: Bu görüşe göre estetik değerler ve güzel yargısı sanatsal ürüne yönelen
kişiye göre değişiklik gösterir. Alımlayıcının (sa- Hatırlıyorum
natı izleyen dinleyen, sanata ve sanatsal etkinli- 2 Puan
15 ğe yönelen estetik öznenin) beğenileri önemlidir. Kısmen Hatırlıyorum

Nesnelci görüş: Sanatsal güzellik, sanat eserinin 1 Puan
güzelliğidir. Güzelliğin asıl ölçütü sanat eserinin Hatırlamıyorum
kendisindedir. Dönemini aştığı düşünülen sanat 0 Puan
eserleri bunun bir kanıtıdır.

Güzellik - Doğruluk-İyi-Hoş-Yüce İlişkisi

Hatırlıyorum
Güzellik ve Doğruluk: Güzellik ve doğruluk Platon için 2 Puan
aynıdır. Çünkü her ikisi de varlığın özünü ifade ederler.
16 Kant, iki kavramı birbirinden ayırır. Çünkü doğruluk Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
akılla belirlenebilen bilgisel - mantıksal bir değerdir. Hatırlamıyorum
Güzellik ise duyusal görünüş ile ilgili bir değerdir, 0 Puan
duyular ve duygulara yöneliktir.

MATEMATİK-11
ORTAÖĞRETİM 7 FELSEFE-10
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ