Page 38 - Felsefe 10 | Çalışma Defteri 8

CEVAP ANAHTARI

AÇIK UÇLU SORULAR-V

1) Metinde geçen felsefi kavramlar: bilim, varsayım, olgu, bilimsel bilgi, gözlem, sezgi, doğru, yanlış, meta-

fizik, bilimsel öngörü.
Verilen durum bilginin doğruluk ölçütlerinden tutarlılığı örneklendirmektedir. Tutarlılık öne sürülen bir ifa-
denin doğru kabul edilen başka bilgilerle çelişmemesi durumudur.

2) Bilimsel varsayımlar bilimsel yöntemlerle sınanabilir olmalı ve bilimsel çalışmalara yön göstermelidir. Ay-
rıca bu varsayımların yine bilimsel yöntemlerle edinilmiş olması da önemlidir. Bilimsel olmayan varsayımlar

için bu koşullar söz konusu değildir. Sizin de kendi örneklerinizi vermeniz beklenmektedir. Örneğin ders
konularını düzenli takip etmeyen öğrencilerin başarısız olacağı varsayımı bilimsel bir varsayım olarak de-
ğerlendirilebilir. Çünkü bu varsayım tekrar yapmayan öğrencilerin başarısız olduğu gözlemine dayalı olarak
elde edilebilir. Ancak “meleklerin bulunduğu kutsal bir mekanda huzurlu hissedilir” varsayımı deneysel yol-

larla elde edilemeyeceği daha da önemlisi deneyle kanıtlanmaya çalışılamayacağı için bilimsel bir varsayım
olarak değerlendirilemez.
3) Metinde pratik doğrulanmalardan sezinlenen varsayımların yeni deneylere yol açtığı belirtilmiştir. Örne-

ğin Arşimet’in suyun kaldırma kuvvetini hamamda yıkanırken kurnadaki suya batırdığı tastan sezinlenmesi
gibi. Bilimsel varsayımlar hem pratik yaşamdaki sorunlardan yola çıkılarak ortaya çıkar, hem de yaşamdaki
sorunları çözmede kullanılır.

BECERİ TEMELLİ

a. Yol, hayatı ya da bir hedefe ulaşırken takip edilecek yöntem, plan ve programı temsil edebilir. Yolculuk, doğumdan
ölüme kadar geçen zamanı ve yaşananları temsil edebildiği gibi bir hedefe ulaşma sürecini de temsil edebilir. Poseidon,
Lestrigonlar, Kikloplar yaşamda ya da bir hedefe ulaşmaya çalışırken karşılaşılan güçlükleri temsil edebilir. Bu güçlükler
sadece dışsal nedenler değil korku, kaygı, hırs vb. içsel nedenler de olabilir.

b. İthaka; hayatın sonu, ulaşılmaya çalışılan herhangi bir hedef, hakikate, bilgeliğe ulaşma, aydınlanma anlamlarına gelebilir.

c. Kelime anlamı “bilgelik sevgisi” olan, merak ve hayret duygusu ile yola çıkan, sonuçtan çok sürece odaklanan felsefe,
bu özellikleri dikkate alındığında bir ithaka yolculuğu olarak düşünülebilir. Şair de “Sana bu güzel yolculuğu verdi İt-
haka/O olmasa yola hiç çıkmayacaktın/Ama sana verecek bir şeyi yok bundan başka/ Onu yoksul buluyorsan, aldanmış
sanma kendini/Geçtiğin bunca deneyden sonra öyle bilgeleştin ki…” dizelerinde benzer şeyler söylemektedir. Çok büyük
beklentilere kapılmayan, merak ve hayretle yolculuğun tadını çıkaran yolcunun edindiği deneyimlerle zaten bilgeliğe
ulaşacağını düşünmektedir.

ORTAÖĞRETİM 38 FELSEFE-10
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ