Page 78 - Coğrafya 9 | 1.Ünite
P. 78

1. ÜNİTE || DOĞAL SİSTEMLER


               Ç) YERYÜZÜNDEKİ İKLİM TİPLERİ


                   Konuya Başlarken
                  Dünya üzerindeki sıcaklık, basınç ve rüzgâr, nemlilik ve yağış koşullarına göre kendi içinde ben-
                zerlik gösteren geniş alanlara iklim bölgesi; iklim bölgesinin kendine has iklim özelliklerine ise ik-
                lim tipi denir.
                1. Yeryüzünde farklı iklim özelliklerinin görülmesinin sebepleri neler olabilir?
                2. Ekvatora yakın ve uzak alanlar iklim özellikleri bakımından ne gibi farklılıklar gösterir?


                                                 Bir iklim bölgesindeki sıcaklık ve yağış koşulları o bölgedeki doğal
                                               ve beşerî ortamı doğrudan etkiler. Dolayısıyla her iklim tipinin doğal
                                               ve beşerî ortamı, yani coğrafi ortamı birbirinden farklıdır.
                                                 Yeryüzündeki iklim tipleri; sıcak, ılıman ve soğuk iklimler olarak üç
                       BİLGİ KUTUSU            gruba ayrılır (Şema 1.9).
                                                                 YERYÜZÜNDEKİ İKLİMLER
                    İklim bölgeleri içerisinde
                 çeşitli nedenlerden dolayı                               Ilıman            Soğuk
                                                      Sıcak İklimler
                 belirgin farklılıklar gös-                              İklimler          İklimler
                 terebilen küçük alanlara
                 mikroklima iklim bölgesi           Ekvatoral               Akdeniz             Tundra
                 denir. Ayrıca iklim bölgeleri
                                                                             Ilıman
                 arasında kalan ve birkaç             Savan                                      Kutup
                                                                           Okyanusal
                 iklim tipinin özelliklerini de
                 kısmen gösteren alanların            Muson                   Step
                 iklimine ise geçiş iklimi adı
                 verilir.                                                     Sert
                                                       Çöl
                                                                             Karasal
                                                 Şema 1.9: Yeryüzündeki iklim tipleri

                                                İklim tiplerinin yeryüzündeki dağılışı aşağıdaki gibidir (Harita 1.26).

























                      0    2000  4000 km


                          Ekvatoral          Muson             Akdeniz           Step               Tundura
                          İklim              İklimi            İklimi            İklimi             İklimi
                          Savan              Çöl               Ilıman Okyanusal   Sert Karasal      Kutup
                          İklimi             İklimi            İklimi            İklim              İklimi
                    Harita 1.26: Dünya iklim tipleri dağılış haritası


                                                          124
                                                       ı ı|      |ı ı
   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82   83