Page 108 - Ekonomi (Tüm Kitap)
P. 108
Görsel 4.3: Eski para Görsel 4.4: Eski para
İlkel toplumlarda ticaret, trampa (takas) kısaca bir mal veya hizmetin başka bir mal veya hiz-
metle değişimi şeklindeydi. İnsanlar, istedikleri malları kendi ürettikleri mallar ile değiştirmede güç-
lüklerle karşılaştılar ve zaman içinde bir değişim aracı olarak parayı keşfettiler. Eski toplumlarda her
ne kadar pirinç, buğday, tuz, koyun, yün ve tütün gibi bazı mallar para görevini yerine getirmiş olsa
da bugün anladığımız şekilde ilk paralar bakır, gümüş ve altından yapılan ve geniş bir kullanım alanı
olan madenî paralardı. Özellikle gümüş ve altından yapılan madenî paraların belirlenmiş ağırlıkları
ve üzerlerinde de parayı bastıran otoritenin damgası bulunurdu. İlk madeni paralar MÖ 7. yüzyılda
Lidya’da basıldı. Lidya’dan sonra eski Yunan şehirlerinde ve Roma İmparatorluğu’nda da madenî
para basımı ve kullanımı önemli bir yer tuttu. Giderek madenî para basımı ve kullanımı dünyanın
birçok ülkesinde yaygınlaştı.
Bilgi Notu
Tarihteki ilk madenî paranın basım yerinin Anadolu olması
özellikle uygarlık gelişiminin göstergesi olarak oldukça önem-
lidir. Anadolu bu üstünlüğünü sürekli devam ettirmiştir. Dünya-
nın ilk büyük darphanesi Fatih Sultan Mehmet tarafından İstan-
bul Simkeşhane’de kurulmuştur.
Ders İçi Etkinlik
Paranın kullanıldığı modern ekonomilerle mübadelenin
para kullanılmadan yapıldığı ekonomileri karşılaştırınız.
Sonuçlarını aşağıdaki tabloya yazınız.
Paranın Kullanıldığı Modern Ekonomilerde Paranın Kullanılmadığı (Trampa) Ekonomilerde
Görülen Kolaylıklar Karşılaşılan Zorluklar
........................................................................ ..................................................................................
........................................................................ ..................................................................................
........................................................................ ..................................................................................
........................................................................ ...................................................................................
106