Page 156 - Biyoloji 10 - Kavram Öğretimi

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Kavram Öğretimi 76
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı BİYOLOJİ 10
3. ÜNİTE : EKOSİSTEM EKOLOJİSİ VE GÜNCEL ÇEVRE SORUNLARI > 10.3.2. Güncel Çevre Sorunları ve İnsan
Kavram : Güncel Çevre Sorunları
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı ÇEVRENE DİKKAT ET 20 dk.
Çalışmanın Amacı Güncel çevre sorunlarının neler olduğunu açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıda verilen diyagram ve metinden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Besin Toprak Hava
kirliliği kirliliği kirliliği
Hijyenik ko ulların Tarım ilaçları Egzoz gazları
sağlanmaması

Besinlere yabancı Endüstriyel atıklar Yanardağ Güncel
madde karı ması patlamaları çevre
sorunları
Besinlerde kullanılan Kimyasal gübreler Filtresiz sanayi
katkı maddeleri bacaları

Tra k Nükleer atıkların Kanalizasyon ve
denize atılması atık sular
Hava yolları Nükleer santral Petrol ta ıyan
kazaları tanker kazaları
Fabrikalar Çok sık radyasyon Erozyona uğrayan
yayan cihaz kullanımı toprağın su kaynaklarına
yığılımı
Gürültü Nükleer Su
kirliliği kirlilik kirliliği

Çevre; insanı ve diğer canlı varlıkları doğrudan ya da dolaylı olarak etkileyen fiziksel, kimyasal, biyolojik
ve toplumsal etkenlerin tümünü kapsar. Sağlıklı yaşamak ve ekolojik sistemin devamlılığını sağlamak
için çevreye zarar vermeden yaşamak gerekir. Hem doğadaki biyoçeşitliliğin devamını sağlamak hem
de insan sağlığı açısından çevrenin korunmasına özen gösterilmelidir. Çünkü biyoçeşitliliğin devamı
insan sağlığıyla da doğrudan ilişkili bir olgudur. Örneğin hava kirliliği atmosferde canlıların sağlığına
ve ekolojik dengeye zarar verecek etkenleri artırır. Bu etkenlerden bazıları; toz, duman, kurşun, kükürt,
karbondioksit vb. maddelerdir.
Kirli suların içilmesi, kirli suların temas ettiği sebze ve meyvelerin tüketilmesi; tifo, sarılık, dizanteri vb.
hastalıklara neden olur. Kirli sulardaki zehirli maddeler önce sudaki canlılara, sonra bu canlıları tüketen
canlılara geçer. Yani zehirli maddeler beslenme zinciri yoluyla birçok canlıyı olumsuz etkiler.
Yaşanabilir bir çevre için:
• Fosil yakıt kullanımının yerine güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi ve jeotermal enerji gibi yenilenebilir
enerji kaynakları kullanılmalıdır.
• Yeşil alanlar artırılmalı, ormanların tahribatı önlenmeli ve bu bilince sahip bireyler yetiştirilmelidir.
• Sanayi tesisleri yerleşim alanlarının dışına kurulmalı ve sanayi tesislerinin bacalarına filtre takılma-
lıdır.
• Toplu taşıma araçları yaygınlaştırılmalı, karbondioksit salımı az yakıtlar teşvik edilmeli ve araçların

egzoz borularında katalitik dönüştürücüler kullanılmalıdır.
• Ozon tabakasına zarar veren gazların kullanımı azaltılmalıdır.
• Zararlıları öldürmek amacıyla kullanılan kimyasal maddeler (pestisitler) dikkatli kullanılmalı veya
kimyasal mücadele yerine biyolojik mücadele ön plana çıkartılmalıdır.

153