Page 47 - Coğfraya 10 Kavram Öğretimi Kitabı
P. 47
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
22 COĞRAFYA 10 Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
Kavram Öğretimi
1. ÜNİTE : DOĞAL SİSTEMLER > 1.3. Topraklar > 1.3.2. İntrazonal Toprak
Kavram : İntrazonal Toprak
Genel Beceriler : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi, Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Kanıt Kullanma Becerisi, Coğrafi Gözlem Becerisi
Çalışmanın Adı OLUŞUMUNA GÖRE BİR TOPRAK TÜRÜ 20 dk.
Çalışmanın Amacı İntrazonal toprakları özellikleri bakımından açıklayabilme.
Yönerge: Aşağıdaki metinden ve çevrim içi kaynaktan (https://ogmmateryal.eba.gov.tr/panel/upload/etki-
lesimli/kitap/cografya/10/unite1/bolum2/#p=12) yararlanarak soruları cevaplayınız.
Çeşitli faktörlerin etkisiyle oluşan topraklar; rengi, horizon yapısı, kalınlığı ve organik madde miktarı
bakımından farklı özellikler gösterebilir. Ana materyalin baskın olduğu topraklarda ana mater yal beyaz
renkli ise toprak beyaz, ana materyal kireçli ise toprak da kireçlidir.
Soru:
1. İntrazonal topraklar konusu ile ilgili aşağıda verilen tanılayıcı dallanmış ağaçtaki ifadelerin bazıları
doğru bazıları yanlıştır. İlk ifadeden başlayıp ifadelerin doğru (D) ya da yanlış (Y) olduğuna karar
vererek okları izleyiniz. Sonuçta çıkışlardan sadece birini işaretleyiniz.
15 Puan 25 Puan 60 Puan
D 1. Çıkış
Ç) Rendzinalar volkanik ka-
D yaçlar üzerinde oluşur.
Y 2. Çıkış
B) Oluşumunda yeryüzü
şekilleri ve anakaya
daha belirgindir.
D Y D) Vertisoller eski göl D 3. Çıkış
tabanlarındaki killi ana-
kaya üzerinde oluşur.
A) İntrazonal toprakların ge- Y 4. Çıkış
nellikle bütün horizonları
gelişmez.
E) Hidromorfik topraklar, D 5. Çıkış
Y D taban su seviyesinin
yüksek olduğu çukur
C) Oluşumunda iklim ve bitki alanlarda oluşur. Y 6. Çıkış
örtüsü daha belirgindir.
Y
F) Halomorfik topraklar D 7. Çıkış
akarsu biriktirmesiyle
ovalarda oluşur. Y 8. Çıkış
44