Page 6 - Coğfraya 10 Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı COĞRAFYA 10 1
Kavram Öğretimi
1. ÜNİTE : DOĞAL SİSTEMLER > 1.1. Dünya’nın Tektonik Oluşumu > 1.1.1. Levha Tektoniği
Kavram : Levha Tektoniği
Genel Beceriler : Yaratıcı Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Değişim ve Sürekliliği Algılama Becerisi

Çalışmanın Adı YAPBOZ LEVHALAR 20 dk.
Çalışmanın Amacı Levha kavramını ve levha hareketini açıklayabilme

Yönerge: Aşağıdaki metinden ve görsellerden yararlanarak soruları yanıtlayınız.

Yer kabuğunu oluşturan büyük kara parçalarına levha denir. Okyanusal, kıtasal ve okyanusal-kıtasal
nitelik taşıyan levhalar, on iki adet büyük ve çok sayıda küçük parçadan oluşmaktadır. Levhalar, tıpkı
suyun üzerinde yüzen bir sal gibi manto üzerinde hareket hâlindedir. Levhaların bu hareketlerini; çekir-
dek, magma ve magma içerisindeki hareketler sağlamaktadır. Kıtalar, başlangıçta Pangea adı verilen
tek kara parçasından oluşmakta; Pangea’yı çevreleyen okyanusa da Panthalassa (Pıntalasa) denilmek-
teydi. Zaman içerisinde yer kabuğunun hareket etmesiyle Pangea, ikiye ayrılmış ve kuzeyde Laurasia
(Lavrasya), güneyde ise Gondwana (Gondvana) adı verilen kıtalar oluşmuştur. Levhaların hareketi ile
yer kabuğu parçalanmış ve yeryüzü bugünkü görünümünü almıştır.

Harita İşaretleri
Uzaklaşan Levhalar
Yaklaşan Levhalar
0 1.450 2.900 5.800Km
Yanal Levhalar
Harita 1: Yerküre üzerindeki levhalar (günümüz)
Soru:

1. Aşağıdaki görsellerde yerküre üzerindeki levhaların jeolojik zamanlar içerisindeki konumları, Harita
1’de ise levhaların günümüzdeki konumları numaralandırılarak gösterilmiştir. Buna göre günümüz-
deki levhaların aşağıdaki görsellerde belirtilen boşluklardan hangilerine karşılık geldiğini numarala-
rıyla yazınız.

3