Page 50 - Kimya 10| Kavram Öğretimi Kitabı

28 KİMYA 11

1. ÜNİTE : MODERN ATOM TEORİSİ > 1.3. Periyodik Özellikler > 1.3.1. Periyodik Özelliklerdeki Değişim Eğilimleri
Kavram : Metalik Özellik
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı BÜYÜK KEŞİF 30 dk.
Çalışmanın Amacı Metalik özellik kavramını açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıda verilen metinden ve görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Pınar’ın çocukluk hayali bir araştırma gemisine sahip olup dalış
yaparak keşif yapmaktır. Üniversitede okurken dalış ve su altı
dünyası ile ilgili kendini geliştirmiş, eski uygarlıklar hakkında bilgi
sahibi olmuştur. Üniversiteden sonra ticaret hayatına atılır. Ti-
caret hayatında elde ettiği başarılar bir gemi sahibi olma zama-
nının geldiğini ona hatırlatır. Pınar son teknoloji ile donatılmış
bir araştırma gemisi yaptırmaya karar verir. Gemi kısa ömürlü
olmamalıdır bu nedenle paslanmaya (korozyon) dayanıklı bir
metalden yapılmasını ister. Metallerin aktiflikleri ne kadar yük-
sekse korozyona karşı dirençleri de o kadar azdır yani meta-
lik aktiflikleri yüksek metaller çabuk paslanır. Bu özelliği lisede
kimya dersinde öğrenmiştir. Metalik aktiflik metallerin genel bir
özelliği olmasına karşın bazılarında düşük, bazılarında yük-
sektir. Hangilerinde yüksek olduğunu öğrenmek için periyodik
cetvele bakılmalıdır. Periyodik cetvelde sola ve aşağıya doğru
atom çapı büyüdüğü için metalik özellik (elektron verme iste-
ği) artar. Metallerin bu özelliğine dikkat edilerek ve son tekno-
loji ile donatılarak yapılan Gök Mavi adlı araştırma gemisi de-
Görsel 1: Su altı mağarasına giriş yapan bir dalgıç
nizle buluşmaya hazırdır artık. Pınar’ın dalış için kullanacağı
ekipmanlar da metallerin metalik aktifliklerine göre hazırlanmıştır. Çocukluk hayalini gerçekleştirecek
olmanın mutluluğu ile Ege Denizi’ne açılan Pınar, İzmir civarında geminin demir atmasını ister. Arka-
daşları ile dalış yapıp denizin derinliklerine doğru ilerlerken bir mağara ile karşılaşırlar ve mağaranın
derinliklerine doğru yol alırlar. Bazı kabartma ve yazılarla karşılaşırlar, mağaranın son bulduğunu zan-
nettikleri yerde de gizli bir kapı bulurlar. Kapının açılmasını sağlayacak manivelayı fark eden Pınar
kapıyı açar. Karşılarında efsanelere konu olan eski bir uygarlığın bozulmayan kalıntıları durmaktadır.
Hepsi çok mutludur çünkü böyle büyük bir keşfe imza atacakları akıllarının ucundan bile geçmemiştir.

1. Metalik özellik kavramını tanımlayarak, atom çapı ile metalik özellik arasındaki ilişkiyi açıklayınız.

2. Aşağıda verilen soruların cevapları ile bulmacadaki boşlukları doldurunuz.

1. Atomların atom numarasına göre yerleştirildiği tablonun ismi nedir?
2. Metallerde görülen paslanma ve çürümenin adı nedir?
3. Atomların çekirdekleri arasındaki uzaklığın ismi nedir?
4. Metallerin elektron verme isteğine ne denir?

5. Metallik özellik periyodik cetveldeki periyotlar üzerinde hangi yöne artar?
6. Metallerin aktifliği ne ile belirlenir?

48