Page 21 - sosyoloji

8 SOSYOLOJİ 11

2. Toplumsal olguların toplumsal bilincin oluşumu üzerindeki etkilerini tartışınız.

Çevrim içi araçlardan güvenilir bilgiye ulaşma kriterleri:
Öğretmene Not:
Öğrenciler çevrim içi kaynaklardan bilgi ararken doğru kelimeleri ve soruları bulmakta zorlanırlar. On-
lara aşağıdaki hatırlatmaları yaparak arama yapacakları anahtar sözcükleri oluşturmaları için yardımcı
olabilirsiniz.
• Önemli kelimeleri ya da kelime gruplarını düşününüz. Arama yaparken bu kelimeleri kullanınız.
• Farklı kelimeler ve birden çok veri tabanı kullanarak bir konuda birden çok arama yapınız. Hangi keli-
melerin ve hangi kaynakların en iyi sonuçları verdiğini tespit ediniz.
• Arama sonuçlarını daraltmak veya genişletmek için Boolean işleçlerini kullanınız. Üç temel Boolean
işleci vardır: AND, OR, NOT
Daha fazla bilgi için öğrencilerle incelenebilecek bağlantı adresi: https://libguides.mit.edu/c.php?-
g=175963&p=1160724

Öğrencilere “Karşımıza çıkan her kaynak doğru ve güvenilir bilgi içerir mi?”, “Bunu nasıl bilebi-
liriz?” gibi sorular yöneltilerek düşünmeleri ve fikirlerini söylemeleri sağlanır.
Öğretmene Not:
Genellikle öğrenciler çevrim içi ortamlarda karşılarına çıkan kaynak ve bilgilerin güvenilir olup olmadı-
ğına ilişkin yeterli bilgiye sahip değildir. Bir kaynaktan buldukları fikir, öngörü, öneri ve değer yargılarını
birbirinden ayırmaları ve her zaman sorgulamaları gerektiği vurgulanmalıdır.
Bu konuda aşağıdaki soruların kendileri için yol gösterici olacağı açıklanır. Detaylı bilgi için Ek-1 “bilgiyi
ve bilginin kaynaklarını değerlendirme” kriterlerinin incelenmesi önerilir.

Kaynak güncel mi? Kaynak güvenilir mi? Bilginin amacı nedir? İçerik güvenilir mi?

• Bilginin yayımlanma • Bilgilerin kaynağı nedir?
• Yazar ve yayımcı kim? amacı nedir? Bilgilendir- • Bilgiler kanıtlarla des-
• Yazar konuyla ilgili yaz- mek, öğretmek, satmak, tekleniyor mu?
mak için yetkin mi? eğlendirmek veya ikna • Bilgiler gözden geçiril-
• Yayımcı veya e-posta etmek mi? miş veya hakemli mi?
• Bilgiler ne zaman ya- adresi gibi iletişim bilgi- • Bilgi gerçek mi, görüş • Başka bir kaynaktan
yımlanmış?
• Bilgiler revize edilmiş leri var mı? mü, propaganda mı? veya kişisel bilgilerden
• URL, yazar veya kay- • Bakış açısı nesnel ve herhangi bir bilgiyi doğ-
veya güncellenmiş mi?
nak hakkında herhangi tarafsız görünüyor mu? rulayabilir misiniz?
bir şey gösteriyor mu • Siyasi, ideolojik, kültü- • Dil tarafsız görünüyor
• (örneğin com.,edu. rel, dinî, kurumsal veya mu?
,gov.,org.,net )? kişisel ön yargılar var • Dil bilgisi veya yazım
mı? hataları var mı?

18
Hazırlayan: Fatma GÜNGÖR ÇAKIN