Page 58 - sosyoloji

27
SOSYOLOJİ 11

2. ÜNİTE : BİREY VE TOPLUM>Toplumsal Değer, Toplumsal Norm ve Toplumsal Kontrol
Kavram : Toplumsal Değer
Genel Beceriler : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi
Alan Becerileri : Sosyolojik Sorgulama Becerisi

Çalışmanın Adı DEĞER 1 20 dk.
Çalışmanın Amacı Toplumsal değer olgusunu açıklayabilme.
Yönerge: Aşağıdaki değerler sınıflamasını inceleyiniz ve ilgili soruları yanıtlayınız.

İnsan hayatında önemi olan belli başlı değerler Bülent Dilmaç tarafından şu şekilde sıralanmış ve
önemleri belirtilmiştir:
1. İnsanları sevme: İnsan sevgisi sınırsız bir kavramdır. İnsan ve insan hayatı çok önemlidir. İnsan-
ların birliği ve beraberliği, toplumsal huzur esas alınır.
2. Uyumluluk: İnsanlar başkalarını kıracak, bölünmeye veya bunalıma sebep olacak davranışlarda
bulunmamaya özen gösterir. İç dünyasındaki istekleriyle birlikte dış dünyaya uyum da önemlidir
ancak bu dengeyi kurarsa mutlu olacağını bilir.

3. Hırslarını kontrol altına alma: İnsanlar öz denetimleriyle, kendilerini eğiterek yetenekleri ve
hırsları arasında denge kurmaya çalışır. Para, şöhret, şehvet gibi hırsları, güdüleri karşısında değer-
leriyle denge kurarak davranışlarını kontrol ederler ve kendini bu konuda törpülerler.
4. Başkalarının da mutlu olmasını isteme: İnsanlar kendi mutluluğunun yanında diğer insanların
da mutlu olmasını isterler. Huzurlu ve mutlu bir çevre, insan için önem taşır.
5. Öz denetim: İnsanlar hatalarını, kusurlarını azaltmaya çalışırlar. Bunu yaparlarken iç dünyala-
rındaki arzularını, davranışlarını kontrol altına almaya çalışırlar, kendi davranışlarını yargılarlar.
6. İyi insan olma: İyi insan iç dünyasında sevginin önemini özümsemiş, tüm insanlığa karşı sevgi
duyabilen kimsedir.
7. Manevi değerlere inanma: İnsanlar dine, ırka göre ayrım gözetmeden manevi değerlerin önemi-
ni kavrayarak içlerindeki kötü özellikleri yok etmeye çalışırlar.
8. Yardımsever olma: İnsan için sadece kendi çıkarlarını gözetmek değil etrafına karşı duyarlı ol-
mak da önemlidir. Yardımseverlik, insanın çevresinde yardıma ihtiyacı olanlara maddi ya da mane-
vi olarak yardım etmesi, destek vermesidir. Yardımsever insan, kişilerin fikirlerine saygı gösteren
ve önem veren kişidir. Görüş ayrılığı olsa bile çevresindekileri önemser ve onlara yardım eder.

9. Tecrübeli ve bilgili olma: İnsan hayatı boyunca tecrübe ve bilgi sahibi olmaya devam eder. İnsan
için sadece bilgili, temiz, iyi insan olmak yeterli değildir. Sahip olduğu özellikleri, bilgi ve tecrü-
beleri çevresini eğitmek üzere kullandığında görevini yapmış olur.
10. Dost edinme: Sahip olduklarını dostlarıyla paylaşmak, doğru ve güvene dayalı dostluklar kur-
mak önemlidir.
11. Çocuk yetiştirme: İnsanlar sahip oldukları değerleri çocuklarına aktarmaya çalışırlar. Manevi
yönden güçlü, iyi özelliklere sahip evlat yetiştirmek anne ve babaların hedefi haline gelir.
12. Eser oluşturma: İnsan hayatı boyunca bir sanatçı gibi eser ortaya çıkarır. Aklıyla, tecrübesiyle,
bilgisiyle bir heykeltıraş gibi mükemmel varlığı ortaya koymayı hedefler. Böylelikle manevi
yönden kendisini geliştirmeye, zenginleştirmeye çalışır.
Deniz ERDEN’in ‘Ortaokul Öğrencilerinin Değer Yönelimleri ile Başarı Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.
(Düzenlenmiştir.)

55