Page 10 - Coğrafya 10 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü COĞRAFYA 10 2

1.ÜNİTE: Doğal Sistemler
Konu Bitki Toplulukları 40 dk.
10.1.15. Bitki toplulukları ve türlerini genel özelliklerine göre sınıflandırır.
Kazanımlar
10.1.16. Bitki topluluklarının dağılışı ile iklim ve yer şekillerini ilişkilendirir.
1. Yönerge Bitki topluluklarının bitki türlerinin özelliklerine göre sınıflandırılması, dağılışı ve yer şekilleri ile ilişkilen-
dirmesi sağlanır.
Örnek Sorular:

Aşağıdaki metinleri okuyup örnek soruları cevaplayınız.

Benzer türdeki bitkilerin bir araya gelmesiyle topluluğa bitki topluluğu adı verilir. Bitki toplulukları fiz-
yolojik görünümlerine göre çalılar, otlar ve ağaçlar olmak üzere üç gruba ayrılır.

Çalı Topluluğu Ot Topluluğu
Çalı toplulukları; odunsu gövdeye sahip olan, boy- Mevsimlik olarak gelişen ve kısa ömürlü otsu
ları ortalama 1-5 m arası değişen, bodur ağaççık bitkilerden oluşan ot toplulukları; yağışlı dönem-
ve çalı türlerinden oluşur. Bu bitki örtüsü daha de yeşeren, yağışsız dönemde ise sararıp kuruyan
çok, ormanların tahrip olduğu alanlarda yayılır. özelliğe sahiptir. Başlıca ot toplulukları; savan,
Bir kısmı ise orman altı bitkisi olarak gelişir. Baş- çayır, step, tundra ve çöl bitkileri şeklinde sıra-
lıca çalı toplulukları; maki, garig (frigana) ve psö- lanabilir.
domaki şeklinde sıralanabilir.

Ağaç Topluluğu
Ağaçlardan oluşan topluluğa orman adı verilir. Ormanların bir kısmı; su ve sıcaklık isteği fazla olan, hızlı
büyüyen geniş yapraklı ağaçlardan oluşur. Bu ağaçlar, yağışsız veya soğuk bir mevsimin yaşandığı bölge-
lerde yapraklarını döker ve büyümeyi durdurur. Meşe, gürgen, kestane, ıhlamur, akçaağaç, karaağaç, ka-
yın ve kızılağaç; geniş yapraklı ağaç örnekleridir. Orman ağaçlarının bir kısmı ise soğuğa veya kuraklığa
daha dayanıklı iğne yapraklı ağaçlardır. Bu ağaçların iğne şeklindeki yaprakları su kaybını azaltır. Soğuğa
karşı korunmayı sağlayan kalın bir kabuğa ve kabuğun altında reçineye sahiptir. Yapraklarını tamamen
dökmez ve yıl boyu yeşil kalır. Karaçam, sarıçam, kızılçam, köknar, sedir, ladin, servi ve ardıç başlıca iğne
yapraklı ağaç türleridir. Başlıca orman toplulukları; ekvatoral yağmur ormanları, muson ormanları,
ılıman kuşağın karma ormanları ve tayga ormanları (boreal) şeklinde sıralanabilir.

1. 2. 3.

1. Yukarıdaki görseller hangi bitki topluluklarına aittir?

2. Görsellerdeki bitki topluluklarını oluşturan bitki türlerinin en belirgin farklılıkları nelerdir?

9