Page 2 - Mantık | 4.Ünite

A. SEMBOLİK MANTIĞA GEÇİŞ

HAZIRLANALIM

. Yandaki sembolleri inceleyerek soruları cevaplayınız.
Sorular

1. Günlük dilin çok anlamlığı nasıl giderilebilir? Görsel :4. 1
2. Sözel ifade yerine sembol veya işaret kullanmak ne tür kolaylıklar sağlar? Açıklayınız.
3. Günlük yaşantınızda karşılaştığınız semboller nelerdir? Bunların davranışlarınızda sınırlayıcı etkisi

var mıdır? Düşününüz.

ÖĞRENELİM - UYGULAYALIM

Aşağıdaki açıklamalardan hareketle tabloda verilen ifadelerden doğru olanların sonuna (D),
yanlış olanların sonuna ise (Y) yazınız.

Sembolik Mantık Çalışmalarının Başlaması
Sembolik mantık klasik mantığın sembolleştirilmiş biçimidir. 19. yy.ın ortalarına kadar doğa bilimleri
ve matematikte büyük gelişmeler kaydedilmiştir. Aristoteles'ten Yeni Çağa gelinceye kadar mantık alanında
ciddi gelişmeler olmamıştır. Aristoteles'in kurduğu klasik mantık, doğru olmakla birlikte, düşünmenin

yalnızca bir biçimi olan kıyasla ilgilenmiştir. Yeni Çağda “Düşünme, kıyas türü çıkarımlarla
sınırlandırılamaz.” şeklinde yapılan eleştiriler klasik mantık anlayışını sarsmıştır. Bu durum mantığı yeni
arayışlara sürüklemiştir. Amaç, mantığı matematik gibi kesin sonuçlara götüren bir alan hâline
dönüştürmektir.
Sembolik mantık, çeşitli denetleme yöntemleri geliştirmiştir. Bu denetleme yöntemleri, günlük dilden
sembolik dile aktarılmış çıkarımlara uygulanır. Klasik mantık günlük dili kullanmasından dolayı kısmen
anlam yönüyle içeriğin etkisindedir. Günlük dilin neden olduğu belirsizliği ve çok anlamlılığı ortadan
kaldırmak, anlatılması zor, soyut kavram ve ilişkileri daha kolay, kısa ve açık bir şekilde ifade etmek için
sembolik dil ortaya çıkmıştır. Sembolik mantık, önermelerin anlamsal içeriklerini dikkate almadan
önermeleri harflerle, bazı işaret ve kurallarla sembolleştirir.
Klasik mantığın tekliğine karşılık, sembolik mantık birçok mantık sistemini içinde barındırmaktadır.
Sembolik mantığın kapsamı içinde; iki değerli mantık (önermeler mantığı, niceleme mantığı), çok değerli
mantık (üç değerli mantık, bulanık mantık) gibi mantık sistemleri yer alır.

İfadeler D/Y

1 19. yy.ın ortalarına kadar doğa bilimlerinde ve matematikte büyük gelişmeler kaydedilmiştir.
.....

2 Aristoteles mantığı, düşünmenin bir yönü olan sembolleştirmeyle ilgilenmiştir.
.....
3 Klasik mantık, günlük dili kullanmasından dolayı tamamen içeriğin etkisindedir.
.....

4 Klasik mantığın tekliğine karşılık, sembolik mantık birçok mantık sitemlerini içinde barındırmaktadır. .....

5 Sembolik mantık önermelerin anlamsal içeriklerini dikkate almaz. .....

108