Page 29 - Mantık | 4.Ünite
P. 29
l Çatalın sağ tarafındaki basit önermeler arasında ~p ve p önermesi birbirleriyle çelişmektedir. Çelişen
önermeler yolu kapatır, yolun kapalı olduğu da X sembolü ile belirtilir.
l Bu önermenin çözümleyici çizelge ile denetlenmesi sonucunda en az bir açık yol vardır. Açık yol
olması bu önermenin en az bir doğru yorumu olduğunu göstermektedir.
Önermelerin Çözümleyici Çizelge ile Denetlenmesi
. Konularda geçen örnek çözümlerden hareketle soru olarak verilen önermelerin çözümünde
geçen boşlukları doldurunuz.
1. Bir Önermenin Tutarlılığının Denetlenmesi
l Bir önermenin tutarlılığını çözümleyici çizelgede denetlemek için verilen önerme, başlangıç
önermesi olarak kabul edilir ve birinci satıra yazılır.
l Tüm bileşik önermeler bileşenleri olan basit önermelere ayrılıncaya kadar çözümleyici çizelge kural-
ları uygulanır.
l Çözümleme bittikten sonra yolda çelişiklik varsa yol kapatılır. Çelişiklik yok ise yol ok işaretiyle gös-
terilir.
l En az bir doğru yorumu olan önermeler tutarlı, hiç doğrulayıcı yorumu olmayan önermeler ise
tutarsızdır.
Örnek: (~pVq) Λ (pΛq) önermesinin tutarlılığını Soru: pΛ(p⇒~q) önermesinin tutarlılığını
çözümleyici çizelgeyle denetleyelim: çözümleyici çizelgeyle denetleyiniz.
1. (~pVq) Λ(pΛq) (Ö) 1. pΛ(p⇒~q) (Ö)
p
3. ~pVq ]
]
(1)
(1)
....
2. pΛq ]
....
p
]
(2) .... ....
q
................
(3)
~p q
x
Yukarıdaki örnekte en az bir yol açık olduğu
için önerme tutarlıdır.
2. Birden Fazla Önermenin Bir Arada Tutarlılığının Denetlenmesi
l Birden fazla önermenin birbiriyle tutarlı olması, önermeleri birlikte doğru kılan ortak doğrulayıcı
yorumun bulunmasıyla mümkündür.
135