Page 177 - Tasarım Beceri Atölyeleri Öğretmen El Kitabı
P. 177

Figür 1 (c) da aynı deneysel malzemelere sahibiz. Eğer mıknatısı telden uzaklaştıracak şekilde hareket etti-
           rirsek ( yani dairesel telden geçen manyetik alan çizgisi sayısını azaltırsak) manyetik akı azalacağından dolayı
           Faraday yasasına göre indüklenmiş elektromotor kuvveti oluşacak bu sebepten indüklenmiş akımı galvono-
           metre yardımı ile gözlemleyeceğiz. Akımın yönüne yine dikkat edelim.

               Figür  1  (a)  ve  (c)  de  indüklenmiş  akımın
           yönleri  birbirine  ters.  Bunun  sebebi  denkle-
           mimizdeki “-“ işareti bir başka deyişle tabii ki
           Lenz yasası.

               Akım  geçiren  her  tel  etrafında  manyetik
           alan yaratır demiştik. Bu manyetik alanın yönü
           sağ-el kuralı ile bulunabilir. Baş parmak akımın
           yönünü  gösterecek  şekilde  avuç  içine  alınırsa
           dört  parmağımız  manyetik  alan  yönünü  gös-
           terir ( Figür 2 ). Buna göre Figür 1 (a) da çu-
           buk mıknatıs tele doğru yakşlaştığından dolayı
           manyetik alan artacağından indüklenmiş akım
           tarafından  yaratıcacak  indüklenmiş  manyetik
           alan bu manyetik alanı azaltacak yönde yani zıt
           yönde oluşacaktır. Yani indüklenmiş manyetik
           alan  sağa  doğru  oluşur.  Figür  1  (c)  da  çubuk
           mıknatıs  telden  uzaklaştığından  dolayı  man-
           yetik alan azalacağından dolayı  indüklenmiş
           akım tarafından yaratıcacak indüklenmiş man-
           yetik  alan  bu  manyetik  alanı  artıracak  yönde
           yani aynı yönde oluşacaktır. Yani indüklenmiş
           manyetik alan sola doğru oluşur ( Lenz yasası
           ve denklemdeki “-“ işaretinin anlamı)
                                                                     Figür 1. Faraday Yasası ve Lenz Yasası

















                                                                                                                     169
   172   173   174   175   176   177   178   179   180   181   182