Page 46 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 - Ünite 3

3 ÜNİTE

METİNDE GEÇEN BAZI KELİME VE KELİME GRUPLARI
felâket : Büyük zarara yol açan olay veya durum; sıkıntı, bela.

gerdanlık : Çoğu değerli taş ve madenden yapılmış, boyna takılan takı, kolye.

METİN VE TÜRLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR

Okuduğunuz şiir Sezai Karakoç’un Körfez/Şahdamar/Sesler adlı eserinden alınmıştır. Sezai Kara-
koç, Kapalı Çarşı şiirinde İstanbul’un tarihî mekânlarından birini öne çıkarır gibi görünse de şiir bo-
yunca “Kapalı Çarşı” kelime grubunu mecazi anlamlarda da kullanarak şiirin anlamını genişletmiş-
tir. Şair, şiirde sürekli “Onlara anlat ki…” tekrarıyla yer yer seslenişte bulunmuş; yer yer sorgulama
yapmıştır.
Şiirlerinde kullandığı üslup ve şekil bakımından İkinci Yeni şairleri arasında kabul edilen Sezai
Karakoç, işlediği temalar bakımından İslami gelenekte yer alan önemli şairler arasındadır. Türk ede-
biyatında İslami geleneğin önemli şairlerinden Mehmet Akif Ersoy’un öncüsü olduğu bu çizgide Ne-
cip Fazıl Kısakürek ve ardından Sezai Karakoç, kendilerine özgü şiir anlayışlarıyla sonraki kuşakları
etkilemişlerdir.
Asaf Halet Çelebi, İsmet Özel, Cahit Zarifoğlu, Erdem Bayazıt, Nuri Pakdil gibi isimler Türk ede-
biyatında dinî değerleri, geleneğe duyarlılığı ve metafizik anlayışı öne çıkaran bir anlayışa sahip sa-
natçılardır. Bu şairlerin eserleri, “mistik, metafizik, geleneğe yaslanan şiir” olarak da bilinmektedir.

METNİ ANLAMA VE ÇÖZÜMLEME

1. Şiirde “Kapalı Çarşı” kelime grubu sadece bir mekân adı olarak mı kullanılmıştır? Şair, bu kelime-
ye farklı anlamlar yüklemiş midir? Şiirin tamamını göz önünde bulundurarak cevaplayınız.
2. Şiirde geçen “mavi gözlü bir gazete, harita kırığı, tüyler içinde gelen yeni dünya vb.” ifadeleri birer
imge örneğidir. Şiirde bu tip imgeli kullanımların yer alması, şiirin dil ve anlatım özelliğini nasıl
etkilemiştir? Düşüncelerinizi sözlü olarak ifade ediniz.

3. Okuduğunuz şiirde söyleyicinin “onlar” diye hitap ettiği kimler olabilir? Açıklayınız.
4. Şiirde geçen açık ve örtük ileti örneklerini bulunuz. Bulduğunuz örnekleri aşağıdaki şemalara
yazınız.
Açık İleti Örtük İleti

5. Okuduğunuz şiirin temasını bulunuz.
6. Okuduğunuz şiirin sizde nasıl bir etki bıraktığını dizelerden örneklerle belirtiniz.
7. Şairin duygu ve düşünce dünyası şiire nasıl yansımıştır? Açıklayınız.

116