Page 89 - Fen Bilimleri Laboratuvarı Öğretmen El Kitabı

Laboratuvar Tekniklerine Giriş

PİSET
Farklı boyutlarda olabilen, içerisine saf su veya sıvı-
lar da konan polietilen kaplardır (Görsel 3.44). Gövde
kısmının tutulurken sıkılması ile içindeki saf suyun ka-
pağındaki ince borudan kontrollü bir şekilde çıkması
sağlanır. Cam kapları yıkama sonrası son durulamada
kullanılır. Çöktürme işlemlerinde çökeleğin yıkanması
için de yararlanılır.

Görsel 3.44: Piset

ETÜV
Kuru hava sterilizatörleri olarak da bilinen etüvler;
nem tayini, kimyasal maddeleri kurutma, laboratuvar
cam malzemelerini kurutma, numuneleri sabit tartı-
ma getirme, mikrop üretme, sterilize etme gibi ısıtma
ve kurutma amaçlı kullanılan laboratuvar fırınlarıdır
(Görsel 3.45). 5 °C’den 250 °C’ye kadar ısıtma yapabilir.
İnsan vücudu ile ilgili numunelerde bakterilerin çoğal-
ması sırasında etüvler 37 °C’de kullanılır. Küf ve man-
tarların çoğaltılmasında 22 °C‘de kullanılmalıdır.

Görsel 3.45: Etüv
KÜL FIRINI
İç kısmı ısıya dayanıklı seramikten yapılmış, dışarıya
karşı iyi bir yalıtıma sahip fırınlardır (Görsel 3.46). Sı-
caklığı 1.200 °C’ye kadar çıkabilir ve istenen ayarda sabit
tutulabilir. Özellikle gravimetrik analizlerde bek alevin-
de veya etüvde ön ısıtma işlemi yapılmış maddeleri kül
etme (yakma) işlemlerinde kullanılır. Cam malzemeler
450 °C’de yumuşamaya başladığı için kül fırınlarında
porselenden yapılan krozeler kullanılır.

Görsel 3.46: Kül fırını

OTOKLAV
Buharlı, vakumlu veya vakumsuz olan, yüksek sıcaklık
ve basınç altında sterilizasyon sağlayan cihazlardır
(Görsel 3.47). Basınçlı buhar ve ısı ile sterilizasyon,
100 °C’nin üzerindeki sıcaklıklarda, otoklavın içindeki
suyun yüzeyine yapılan buhar basıncının artırılması
ve böylece suyun kaynama noktasının yükseltilme-
siyle sağlanmaktadır. Steril koşul gerektiren, ısıya ve
basınca dayanıklı santrifüj tüpleri, pipet ve pipet uçları,
petri kapları, tampon çözeltiler gibi çeşitli materyalle-
rin çalışma öncesi ve sonrası sterilize edilmesi için kul-
lanılır. Sterilizasyon işlemini nem, sıcaklık, uygulama Görsel 3.47: Otoklav
süresi ve basınç etkiler.

88