Page 70 - DESEN 9

2. ÜNİTE DESEN ÇALIŞMALARINDA SANATIN ÖGELERİ VE İLKELERİ

HAREKET-YÖN
Hareket bir sanat eserinde sanat ögelerinin kullanılmasıyla izleyici gözünün belirlenen bölgelere yön-
lendirilmesidir. Çizgi, leke, biçim, açık-koyu, doku, ışık-gölge zıtlıklarıyla hareket oluşturulabilir. Hareket
görsel ögeleri birbirine bağlayarak ilişkilendiren bir ilkedir. Sanatsal çalışmalarda hareket ikiye ayrılır.
• Biçimsel hareket: Görsel ögelerin birbirleriyle ilişkileri sonucu ortaya çıkan hareket izlenimidir.
Örneğin açık-koyu, çizgi ve biçim farklılıkları ile oluşan hareket izlenimi veya eğri çizgilerin hare-
ket, düz çizgilerin hareketsizlik oluşturması.

• Doğal hareket: Gerçek hayatta var olan nesne ve figürlerin bilinen hareketleridir. Koşan at,
uçan kuş ve dans eden, yürüyen insanlar örnek olarak verilebilir.

İNCELEME

Görsel 2.42: Sirkte İspanyol
Yürüyüşü, 1899, Henry De Tolous
Lautrec, Metropolitan Müzesi, ABD
Görsel 2.42’yi resim yüzeyinde hareket ve yön oluşumu açısından inceleyerek aşağıdaki soruları
cevaplayınız.
• Görselde en belirgin sanat ögesi hangisidir?

• En belirgin sanat ilkesi hangisidir?
• Kompozisyonda hareket ve yön nasıl oluşturulmuştur?

68