Page 42 - FOTOĞRAF (seçmeli 9,10,11 ve 12. sınıflar)

BİLGİ NOTU

Birbirinin katı olan diyafram değerleri, ''1-2-4-8-16-32'' tam diyafram değeri olarak kabul edilir ve bir stop-
luk açıklığı ifade eder. Bunların dışında kalan diğer diyafram değerleri ise ara değerdir (Görsel 2.3). Diyaf-
ramlar, filmli SLR fotoğraf makinelerinde genel olarak lensin üzerinde bulunur ve diyafram bileziğini çevirerek
kontrol edilir. Dijital SLR fotoğraf makinelerinin diyafram değerleri ise kamera gövdesinden ayarlanmaktadır.

Görsel 2.3: Tam ve ara diyafram değerleri

Diyafram değerleri, rakam olarak küçüldüğünde açıklık olarak büyür, rakam olarak büyüdüğünde ise
açıklık olarak küçülür. Bu değerler “açık diyafram ve kısık diyafram” olarak nitelendirilir. Örneğin f/1 en büyük
diyafram, f/22 en küçük diyafram açıklığıdır. Diyafram aynı zamanda alan derinliğini kontrol eder. Diyafram kı-
sıldıkça alan derinliği artar yani netlenen bölge haricindeki bölgelerin netliği artar, tersi durumda yani diyafram
açıldıkça netlenen bölge haricindeki bölgelerin netliği azalır.

b) Örtücü (Obtüratör) Sistemi

Fotoğraf makinelerinin gövdesi ışık almayan bir kara kutudur. Bu kara kutu içindeki örtücü sistemi;
filmli makinelerde filmin, dijital makinelerde ise sensörün ışık almamasını sağlayan sistemdir. Çekim
sırasında objektif içerisinden geçen ışık film veya sensöre ulaşmadan önce örtücü sisteme gelir. Örtücü
sistemi açılıp kapandığında pozlama gerçekleşmiş olur. Pozlama zamanı yani örtücünün açılıp kapan-
ma hızı, doğru pozlanmış bir fotoğraf elde etmek için oldukça önemlidir. Örtücünün açık kalma süresi
saniye ve saniyenin dilimleri ile ifade edilir. Örtücü hızının ilk değeri 1 tam saniye olarak belirlenmiştir.
1/2 değeri saniyenin yarısı, 1/125 örtücü değeri ise saniyenin 125’te birini ifade eder. Bu değerler geli-
şen teknoloji ile 1/8000’e kadar ulaşmıştır. Bu gelişim, çok hızlı nesnelerin dahi görüntü kaybı olmaksı-
zın fotoğraflanabilmesine olanak sağlamaktadır (Görsel 2.4).

Görsel 2.4: Enstantane hızlarına göre hareketli figür fotoğrafları

40