Page 136 - İMGESEL RESİM 11

4.2. İç, Dış ve Yarı Açık Mekânların İmgesel Tasarımları

HAZIRLIK ÇALIŞMASI

• Kapalı ve açık mekânlardan hangisi daha çok ilginizi çeker? Niçin? Açıklayınız.
• Okulda çalışma yaptığınız sınıf, atölye, bahçe vb. mekânları düşünerek mekânların başarıya etkisi
hakkındaki görüşlerinizi sınıf arkadaşlarınızla paylaşınız.
• İnsanların mekân tercihlerinde mekân tasarımının etkisi nedir? Düşüncelerinizi belirterek konuyu sınıf
arkadaşlarınızla tartışınız.

Mekân, algıya bağlı bir deneyimdir. Bu nedenle de aynı mekân, kişiler tarafından farklı biçimlerde
algılanabilir. Bu durum; kişisel bilgi, gözlem yapabilme, ayrıntıları fark etme, kültürel birikim kadar kişi-
lerin mekânda kalış süresiyle de ilgilidir. Kısa süreli deneyimde duyumsal süreç gerçekleşir. Duyular,
beynin dış dünyaya açılımı ve algı sürecinin ilk basamağıdır. Görme, diğer duyulardan daha baskın
görünse de mekânın algılanmasında diğer duyular da etkilidir.
Uzun süreli deneyimde ise zihinsel süreç gerçekleşir. Kişi, mekân ile kendi anıları arasında ilgi
kurmaya başlar. Bu süreç, mekânın zihindeki varlığını kalıcı hâle getirir. Tüm bu deneyimler de kişi-
lerin mekânsal imgelerini oluşturur. Mekânsal imgeler sayesinde yeni tasarımlar oluşturma süreci de
başlamış olur.
Mekânları iç mekân [interior (interyör)], dış mekân [exterior (eksteryör)] ve yarı açık mekân olarak
üçe ayırmak mümkündür.
İç mekân, üstü ve yanları kapatılarak sınırlandırılmış bir alandır. Çevre ile bağlantısı duvar, kapı ve
pencere ile kesilen bu hacimler insanlara mahremiyet, güvenlik ve konfor sağlar. İç mekân dendiğin-
de genelde ilk akla gelenler evler ile içlerindeki koltuk, masa, sandalye, yatak, dolap gibi nesnelerdir.
Evlerin yanı sıra sinema, ofis, okul, tiyatro, kapalı çarşı, kafe ya da mağaza gibi birçok iç mekân sa-
natçılar tarafından resim çalışmalarında sıkça kullanılmaktadır (Görsel 4.9, 4.10).

Görsel 4.9: Vincent van Gogh (Vinsınt Van Goh), “Van Gogh'un Arles'teki Görsel 4.10: Şevket Dağ, “Kapalıçarşı”,
Odası”, 1889, tuval üzerine yağlı boya, Van Gogh Müzesi, Amsterdam, 1934, tuval üzerine yağlı boya, Ankara
Hollanda Resim ve Heykel Müzesi

134