Page 54 - İMGESEL RESİM 11
P. 54
ÜNİTE 2: İMGESEL RESİMDE İNSAN FİGÜRÜ
2.1. İnsan Vücudundaki Oran-Orantıya Uygun Figür Çizimi
HAZIRLIK ÇALIŞMASI
İnsan vücudundaki temel oranlar ile ilgili fikir sahibi olmak için vücudunuzun uzuvlarını ve bu uzuvların
birbirine olan oranlarını genişlik, uzunluk ve eşitlik açısından inceleyerek gözlemlerinizi sınıf arkadaşlarınızla
paylaşınız.
İnsan, fiziksel olarak karmaşık bir ya-
pıya sahiptir. Bir form olarak incelendi-
ğinde, insan vücudunun birbirinden farklı
birçok formu içerdiği görülür. İnsan vücu-
dunun proporsiyonunu uzuvların ölçüleri-
ne göre saptayan sisteme kanon denir.
Bu sistemin figüratif sanatta kullanılması,
MÖ 5. yüzyılda yaşayan Polykleitos’un
(Poliklidos) yapmış olduğu heykellerle
mümkün olmuştur. Polykleitos, Kanon
adlı kitabında şöyle der: “Kusursuz bir in-
san figürü elde etmek için insanın boyu
baş uzunluğunun yedi buçuk katı olarak
çizilmelidir.” (Görsel 2.1). Figür çizimin-
de oran-orantının baş uzunluğuna göre
belirlenmesi günümüzde de kullanılan
bir yöntemdir. Daha sonraları sanatçıla-
rın gözlemleri doğrultusunda insan figürü
7,5 veya 8 kanon olarak ölçülendirilmiştir.
Figürdeki saçın kabarıklığı ya da giyilen
ayakkabının topuk yüksekliği gibi faktörle-
rin bu oranı kısmen de olsa değiştireceği
unutulmamalıdır.
Figür çizimi için insan anatomisi hak-
kında bilgi sahibi olmak önemlidir. İnsan
bedeninin bilimsel bir anlayışla incelen-
mesi Rönesans ile başlamıştır. İnsan figü-
rü bu dönemde Leonardo da Vinci, Dürer
(Dürer), Botticelli (Bottiçelli) gibi ressam-
larla ideal oranlara ulaşmıştır. Sanatçı-
lar, harekete göre değişen kasları doğru
Görsel 2.1: Yetişkin insan vücudunda kanon betimleyebilmek için kadavralar üzerinde
çalışmıştır. Özellikle Leonardo da Vinci’nin
insan bedenindeki kaslarla ilgili çizimleri,
anatomi derslerinde kullanılabilecek kadar
ayrıntılıdır.
52

