Page 19 - TEMEL DESEN (seçmeli 9 sınıf)

DESEN BİLGİSİ
Yenilikçi akımların ve eğilimlerin devamı olarak XX. yüzyılın başlarından itibaren
sanatta çok yönlü kuramsal ve teknik değişiklikler meydana gelmiştir. Bu değişim,
her türlü malzeme ve tekniğin sanatçı tarafından özgürce kullanabileceği düşün-
cesini doğurmuştur. Böylece desen kendi sanatsal özelliği ile özgün bir anlatım
yolu olmuştur. Günümüzde desen; kimliğini her kesime kabul ettirmiş, tek bir
çizginin bile anlamlı olduğu, sanatçıların vazgeçilmez bir anlatım aracı olmuştur.

1.1.1. Plastik Sanatlarda Desenin Önemi
Plastik kelimesi ‘’değiştirilen, dönüştürülen, şekil verilen” anlamına gelir. Resim,
heykel, seramik çalışmalarında kullanılan malzemelerin kolayca şekillendirilme-
sinden dolayı bu sanat dalları plastik sanatlar olarak adlandırılmıştır.
Desen; plastik sanatların temelini oluşturan, renk kaygısı gütmeyen en önemli çiz-
gisel betimlemedir. Yüzyıllardır kendi başına sanat eseri olabilme özelliği gösteren
desenin Fransız kökenli “dessin” kelimesinden türediği kabul edilmektedir. Desen,
yalnızca görme ve çizme yeteneği değil üstün düşünce, fikir ve hayal yeteneği
olarak da ifade edilir.
Resim, mimarlık, ve heykel sanatlarında her tasarı desenle başlar. Desen, resim
sanatında kendi başına yapıt olarak da karşımıza çıkan kuvvetli bir etkiye sahiptir.
Desen çizmek kavrayış yeteneği ve deneyim kazandırır. Bireylerin kendilerini disip-
lin altına almalarını; algılama, çözümleme, estetik okuma ve yorumlama yapma,
mantıksal ve matematiksel düşünme becerilerini; özgün düşünme ve üretme
kapasitelerini geliştirir (Görsel 1.4).

Görsel 1.4: Vitruvius Adamı (detay), Leonardo Da Vinci

ARAŞTIR-ÖĞREN

1. Altamira (Altemira), Lascaux (Lasko) ve Chauvet (Şove) mağaraları duvar re-
simlerini araştırınız. Araştırma sonucunda bulduğunuz resimleri sınıf pano-
sunda sergileyiniz.

17