Page 136 - ÇALGI EĞİTİMİ BAĞLAMA 10
P. 136
4 Bağlamada Zeybek Tavrı
Karşı dağı duman aldı bürüdü
Üç yüz atlı, beş yüz yaya yürüdü
Sarı zeybek şu cihanda bir idi
Eyvah olsun, telli de doru şanına
Eğil, bir bak mor cepkenin efem kanına
Osman Pehlivan
4. BAĞLAMADA ZEYBEK TAVRI
Değerlerimizden
Üniteye Hazırlık
1. Türk halk müziğinin yapısı hakkında bilgi edininiz. Edindiğiniz bilgileri sınıfınızda arkadaş-
larınızla paylaşınız.
2. Türk halk müziğinin yörelere ayrılması sizce neden gerekli olmuştur? İmkânlarınız dâhilinde
ulaşabildiğiniz sanatçılarla görüşüp bilgi alışverişinde bulununuz.
3. Kendi yörenizin müzikal yapısı hakkında bilgi edinerek yöresel söyleyiş ya da çalış tavrının
olup olmadığı hakkında bilgi edininiz.
4. Zeybek türünün icrasında hangi halk çalgılarının kullanıldığı hakkında bilgi edininiz.
Ulaştığınız bilgileri arkadaşlarınızla paylaşınız.
4.1. Zeybek Tavrının Bozuk Düzen Üzerinde Etüt ve Alıştırmalarla Uygulanışı
Türk halk müziğinin kendi yapısı içerisinde önemli bir tür olan zeybekler, icra biçimi olarak
aynı zamanda bir tavır biçimidir. Zeybekler başta Ege Bölgesi olmak üzere değişik yörelerde
tarihsel süreç içerisinde önemli bir yeri olan, gerek müziği gerekse oyunlarıyla öne çıkan Türk halk
kültürünün belli başlı folklorik unsurlarından biridir. Özellikle ritim yapısıyla dikkat çeken zeybekler,
kendi içinde “ağır zeybek” ve “kıvrak zeybek” olarak ayrılmaktadır. 2, 4 ve 8’lik birim vuruşlu, dokuz
zamanlı aksak ritimli ölçülerde olan zeybek türü ezgilerini sözlü-
sözsüz olarak da ayırabiliriz. Zeybek eserlerinin icrasında davul ve
zurna çalgılarının önemi büyüktür. Bu çalgıların yanı sıra bağlama,
sipsi, kabak kemane, klarnet gibi çalgılarla da icra edilmektedir.
Zeybek eserlerinin bağlama ile icrası, bu türün kendine has tavrı ile
icra edilir. Çırpma tezene tekniğinin yanı sıra tiril, tarama gibi teknikler
de kullanılır. Tezenenin dışında klavye el parmaklarının hareketleri de
önemlidir. Zeybek tavrının tezene vuruş biçimleri aşağıda verilmiştir.
Daha fazla içeriğe karekodu okutarak ya da aşağıdaki bağlantıdan çevrim içi olarak ulaşabilirsiniz.
https://meslekmateryal.eba.gov.tr/cdn/gsl/muzik/calgi_egt_baglama10/12_BAG_10_2023_UNIT4_ZEYBEK.mp4
Devamı bir sonraki sayfadadır.
134