Page 74 - GİTAR_10_KİTAP_2022.indb

5. HIZ VE HIZ DEĞİŞİKLİĞİ TERİMLERİ

Hazırlık 1. Sizce bir müziğin hızı değişirse yarattığı etki de değişir mi?
Çalışması 2. İyi derecede icra edebildiğiniz bir eseri farklı hızlarda seslendirerek her hız
basamağının yarattığı etkiyi ders öğretmeniniz ve arkadaşlarınızla tartışınız.
3. 9. sınıf, Ünite II’de işlenen metronom konusu hakkındaki bilgilerinizi tekrar
ediniz.

4. 9. sınıf, Ünite IV’te işlenen doğal armonik konusunu tekrar ediniz.

5.1. HIZ TERİMLERİ

Müzikte ritmik hareketin hızı “tempo” ile belirlenir. Tempo, bir müzik eserinde
çok ağırdan çok hızlıya kadar bütün hız derecelerini kapsayan ve yazılı terim-
lerle belirtilen bir kavramdır. Bir müzik eserinin temposu, müzikal ifadede müzi-
kal dinamikler kadar önemli yer tutar. Bir anlamda tempo, müziğin nabız atışı-
dır. Besteciler, metronomun icadından önce (19. yüzyıl) eserlerinin hangi hızda
seslendirilmesi gerektiğini belirtmek için, eserin ilk portesinin sol üst köşesine
İtalyanca bir hız terimi yazarlardı. 19. yüzyılın ilk çeyreğinde metronomun ica-
dından sonra, besteciler diledikleri tempoyu kesin olarak saptamak için met-
ronom değerini de belirtmeye yönelmişlerdir. Böylece, zaman içinde her hız
teriminin metronom karşılığı belirlenmiştir. Bilindiği gibi metronom, istenen her-
hangi bir temponun dakika başına düşen vuruş sayısını gösteren bir sarkaçtır.
9. sınıf, Ünite II’de metronom kullanma konusu sırasında temel hız terimleri ve
metronom değerleri bilgisi verilmişti. Önemli hız terimleri ağırdan hızlıya doğru
gruplar hâlinde belirtilecek olursa:

Hız Terimi Türkçe Karşılığı Metronom Değeri
Grave/Solenne Yavaş ve ciddi 20-40
Largo Olabildiğince ağır ve geniş 40-60
Lento Ağır 45-60
Larghetto Ağırca 60-66 Yavaş Tempo
Adagio Rahat, görkemli 66-76

Andante Ağır yürüyüşte, sakince 76-108
Andantino Andanteden biraz daha hızlı 80-108
Andante moderato Andanteden daha hızlı 92-112

Moderato Orta hızda 108-120
Allegretto Hayat dolu 112-120 Tempo Orta
Allegro moderato Allegrodan daha yavaş 116-120

Allegro Hızlı 120-168
Vivace Çok canlı 140-176
Vivacissimo Olağanüstü canlı 172-176 Hızlı Tempo
Presto Çok hızlı 168-200

Prestissimo Olabildiğince hızlı 200 ve üstü

Hız ve Hız Değişikliği Terimleri 72