Page 82 - ÇALGI EĞİTİMİ KAVAL 10
P. 82
TERİMLER SÖZLÜĞÜ
A M
anonim: Bestecisi ya da yazarı belli olmayan, halka mal makam: Türk müziğinde kendine has perde ve aralıkla-
olmuş sözlü-yazılı eser. rı, belli bir yörüngesi (seyri), belli bir perdede karar
veren (biten) ve çeşitli ses kalıplarının birleşmesiyle
oluşan ses grubu, ses dizisi.
mandıra: Küçük usullerle yazılmış saz eserleri.
D
d.c. al fine: En başa dön ve “fine” yazan yerde bitir.
dizi: Temel sesten başlayıp ses atlamadan tekrar tiz temel P
sese ulaşan dizilime verilen ad.
durak: Karar sesi. Geleneksel Türk müziğinde, eseri tona- perde: Ses derecesi, dizilerdeki ses aralıkları.
litenin esas sesinde sona erdiren karar notası. pest: Kalın ses.
E S
entonasyon: Doğru tonlama. Ses yüksekliğinin ve derece- saz semaisi: Türk müziğinde, fasılların sonunda çalınan
lerinin uyumlu denetimiyle tam sesi verebilme. saz eseri.
seyir: Türk müziğinde bir makamın başlama ve bitiş ses-
leri arasındaki belirli perdeler üzerinde, kendine has
uzun veya kısa kalışlar yapmak yoluyla oluşan ezgi-
F sel hareket. Yörünge.
fine: Son.
T
teslim: Peşrev ve saz semailerinde her haneden sonra tek-
rarlanan bölüm.
G tiz: İnce ses.
tril (tr): Ana ses ile komşu ses arasında çok hızlı gidip
güçlü: Bir dizide önem sırasına göre durak perdesinden gelerek uygulanan ve uzunca süren seslendirme. Tit-
sonra gelen perde. Genellikle ikinci dörtlü veya beşli- retim.
nin ilk perdesidir ve parçanın ortalarında geçici karar
perdesi olarak kullanılır.
Y
yeden: Karar sesinden önceki nota, yedinci derece sesi.
H
hane: Saz eserlerinde bölüm.
Z
K zeybek: Ege yöresine özgü bir müzik veya oyun türü.
karar sesi: Karar sesi. Geleneksel Türk müziğinde, eseri
tonalitenin esas sesinde sona erdiren karar notası.
koma: Makamsal müzikte bir tam ses aralığının dokuzda
biri. En küçük ses birimi.
80