Page 103 - TÜRK SANAT MÜZİĞİ KORO 10

Bestekâr ve Güftekârlarımız

Abdülkâdir Merâgî (1353/1360-1435)
Yerli ve yabancı kaynaklarda, Fârabî ve İbni Sina’nın birinci ve ikinci üstat saydıkları
Üstad-ı Salis, Merâgalı Abdülkâdir, İbni Gâybî, Hoca Abdülkâdir, Merâgalı olarak anılan bu
ünlü Türk bilgin ve mûsikişinası Azerbaycan’ın Merâga şehrinde doğdu. Duğum tarihi kesin
olarak bilinmemektedir.
Babası çağın bilginlerinden Gıyaseddin Gaybî’dir. Babasından söz ederken “Birçok ilim dalında
üstün bilgisi vardı, bilhassa mûsikinin pratik ve teorik dallarında üstat idi” dediğine göre temel bilgileri ve
mûsikiyi babasından öğrendiği kesindir. Türk mûsikisinin şekillenmesine, üsluplaşmasına, nazariyatının
bir düzene sokulmasına birinci derecede yardımcı olmuş en büyük mûsikişinaslarımızdan biridir. Nitekim
kendinden sonra gelenleri yüzyıllarca etkilemiştir.
Ana dili Türkçeden başka Arapça ve Farsçayı iyi bilirdi. Bestekâr, hanende, nazariyatçı, şair, ressam,
hafız ve hattattı. Mûsiki sanatımızı bir fizikçi gibi düşünmüş, incelemiş ve mûsikinin birçok kapalı noktasını
açıklamıştır. Nitekim “Câmiü’l Elhan” adındaki kitabında mûsikiyi fasıllara ayırarak incelemiştir. Mûsikideki
bu derece ustalığından dolayı, kendinden söz eden bütün yazar ve araştırmacılar onun hakkında “Geçmiş
zamanları yücelten bir kimse” ya da “Mûsiki nazariyatında en yetkili kişi” gibi sıfatlar kullanmışlardır.
Eserleri: Kenzü’l Elhan, Câmiü’l Elhan, Makasidü’l Elhan, Şerhü’l Kitabü’l-Edvâr, Kitabü’l Edvâr,
Fevaid-i Aşere, Zikr’ün-Negam ve Usülha, Mûsiki Eserleri’dir.
Komisyon tarafından düzenlenmiştir.

Eser İcra ÇalişmalariEser İcra Çalışmaları Eser İcra Çalışmaları 101