Page 24 - KANUN (THM) 11

Makamın Özellikleri: Rast makamı çıkıcı bir makam olduğundan pes bölgedeki yegâh perdesinde rast dört-
lüsü, hüseyniaşiran perdesinde de uşşak dörtlüsü olarak genişler. Nadiren tiz bölgedeki gerdaniye perdesinde
simetrik rast beşlisi ile genişleme yapabilir.
Dizinin Seyri: Çıkıcı diziye sahip olan rast makamının seyrine durak sesi civarından veya durak altında yegâh
perdesine kadar genişlemiş olan kısmın seslerinden başlanır. Rast beşlisinin sesleri kullanılarak neva perdesinde
asma kalış yapılır. Daha sonra dizinin üst tarafında bulunan rast dörtlüsünün seslerine geçilir. Çoğunlukla çıkışta
kullanılan eviç perdesi ile nevada rastlı, inici nağmelerde kullanılan acem perdesi ile nevada buselikli, yerinde
rast beşlisinin seslerine geçilerek de çargâhta çargâhlı, segâhta segâhlı, dügâhta uşşaklı asma kalışlar yapılır. Son
olarak rast beşlisinin sesleri kullanılarak rast perdesinde karar verilir.
BİLGİ NOTU
Kişi ya da kişileri okunacak veya çalınacak eserin makamına hazırlamak amacıyla doğaçlama, usulsüz ve
solo olarak yapılan icraya taksim denir. “Giriş taksimi” ve “ara taksimi” olmak üzere iki çeşit taksim vardır.

1. ETKİNLİK
• Aşağıda verilen rast makamı seyrini öğretmeninizle birlikte inceleyiniz. Solfej çalışması yaptıktan sonra
seyri çalınız.
RAST SEYİR
Seyir özelliklerine dikkat ederek öğretmeninizin gözetiminde rast taksim yapınız.

Komisyon
1
8 4 Ï Ï Ï Ï Ï Ï
Ï
& 5 4 Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï

4 ú
8 Ï 3 Ï Ï Ï 3 3 Ï Ï Ï
& 5 Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï ú Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï

7 8 j Ï Ï 6 Ï Ï 3 3
3
& 5 Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï

9 Glissando
8 j ú ~~~~~~~~~
& 5 . Ï Ï Ï . Ï Ï Ï Ï Ï . Ï Ï . Ï Ï ú
J
trem. trem. trem. trem.

Görsel 5: Klasik tarzda yapılmış kanun

RAST MAKAMI 23