Page 117 - ÇALGI EĞİTİMİ KLARNET | 11

Okuma Parçası

Tosca İle Başlayan Serüven ve Atatürk’ün Cumhuriyetinde İlk
Opera:

Tarihler 1913 senesini göstermektedir. İvan Vazov Tiyatrosundan çı-
kanlar oldukça hüzünlü, görkemli temsilin etkisinden çıkamamış bir
halde yorgun adımlarla karanlığa karışırlar. İçlerinde biri vardır ki o da
oldukça etkilenmiş, Cavaradossi aryasında göz yaşlarını tutamamış-
tır. Bu kişi önyüzbaşı rütbesindeki Mustafa Kemal’dir. Mustafa Kemal
on üç aylık bir görev için askeri ateşe olarak Sofya’dadır. Burada ilk
izlediği opera da Puccini’nin Tosca Operasıdır. En etkilendiği opera
da bu olmuştur zaten. Daha sonra Carmen, Bulgar Opera Tarihçisi
Rosalia Biks’in kaynaklarına göre de tesadüf o ki Atatürk anlamlı bir
günde yani 19 Mayıs 1913 gecesi Giuseppe Verdi’nin Aida operasını
izlemiştir.
Mustafa Kemal operadan çıkar, düşüncelidir. Yürümekte olduğu iki
kişi vardır; biri Sofya Büyükelçisi Fethi Okyar, diğeri ise Şakir Züm-
re’dir. Karınları acıkmıştır. Şakir Zümre bir teklifte bulunur, Bulgaria
oteline giderler. “Geceleri yenen yemek’’ manasına gelen suphe ile
karınlarını doyururlar; ancak Mustafa Kemal’in düşünceli hali gözden
kaçmaz. Akabinde ikamet ettikleri Splendie Palas’a geçerler. Oda-
larına çekilirler. Çok geçmeden Şakir Zümre’nin kapısı çalar. Gelen
tanıdık bir isimdir: Mustafa Kemal… “Uyku tutmadı, biraz konuşalım
mı?’’ diyerek odaya girer. Mustafa Kemal operadan etkilendiğini uzun
uzun anlatır, ardından, “Balkan Savaşı’nda yenik düşmemizin sebe-
bini daha iyi anlıyorum. Ben bu adamları çoban biliyordum. Halbu-
ki baksana operaları bile var. Operada oynayacak ses sanatkarları,
müzisyenleri, dekoratörleri, hepsi var. Hepsi yetişmiş. Opera binası
da yapmışlar’’ der.
Gazi müziğin toplum üzerindeki etkisini görmüş, medeniyeti yüksel-
ten bir araç olduğunu fark etmiştir. (Atatürk’ün İzindekiler (Cumhuri-
yet’in Unutulan Kahramanları) Tolga AYDOĞAN sf. 286 2020)

116