Page 25 - NEFESLİ ÇALGILAR MEY,ZURNA,SİPSİ 11
P. 25
Zurna Çeşitleri
Zurna, Türkiye’nin hemen hemen her
bölgesinde çalınan bir çalgıdır. Yörelerin mü-
ziksel özelliklerine göre çeşitli boylarda zurna-
lar üretilmekte ve bu zurnalar yapıldıkları ses-
lere göre isimlendirilmektedir. Örneğin do, mi,
sol, re gibi. Genel bir sınıflandırma yapılacak
olursa zurna şu gruplara ayrılır:
Görsel 1.38: Zurna çeşitleri
Kaba Zurna
Zurna ailesinin boyut olarak en büyüğüdür.
Boyları birbirinden farklı olsa da genel olarak 50-55 cm
arasındadır. Kaba zurna çoğunlukla Ege, İç Anadolu
ve Marmara Bölgeleri’nde çalınmaktadır. Ses aralığı 2
ila 2.5 oktav kadardır. Makamsal özellikteki eserlerin
seslendirilmesinde diğer zurnalara göre daha çok kul-
lanılır. Bu özelliği, çalma tekniğinin zorluğunu da bera-
berinde getirir.
Yörelere göre farklı repertuvarları olsa da özel-
likle Ege Bölgesi ve Trakya Yöresi’nin kaba zurnaları,
o yörede kullanılan klarnet ile hemen hemen aynı re- Görsel 1.39: Kaba zurna
pertuvarı paylaşmaktadır.
Orta Zurna
İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Ana-
dolu Bölgeleri’nde yaygın olarak çalınmaktadır. Orta
zurna, cura ve kaba zurnanın ortasında bulunan zur-
nadır. Boyları yörelere göre 35-40 cm arasında de-
ğişmektedir. Yaklaşık 1,5 oktav ses aralığına sahiptir.
Yörenin makamsal yapısına uygun repertuvarları ses-
lendirir. Özellikle hüseyni, hicaz ve segâh makamları-
Görsel 1.40: Orta zurna nın dizilerinde bir repertuvar seslendirirken kullanılır.
Cura Zurna
Karadeniz Bölgesi’nin doğu kısımlarında, özel-
likle Trabzon ve Giresun civarlarında çokça görülür.
Zurna ailesinin en küçüğüdür. Sesi en tiz olan zurna-
dır. Çalınırken kemençe tavrını aynen verir. Diğer yö-
relerde kullanılan davullardan daha küçük davulla icra
edilir.
Görsel 1.41: Cura zurna
MEY, ZURNA, SİPSİ 25