Page 24 - ÇALGI EĞİTİMİ | KONTRBAS 12

2.1.
2.1. Sağ El ve Yay Teknikleri

2.1.1. Sağ El ve Yay Tekniklerini Uygulama

HAZIRLIK ÇALIŞMASI

• Yaylı çalgılar ve özellikle kontrbasla ilgili bugüne dek izlediğiniz kayıtlardan veya canlı performans-
lardan yola çıkarak, spiccato yay tekniğinin nasıl uygulandığını sınıfta anlatınız.

a) Spiccato Yay Tekniği

Spiccato tekniği, yayın her notadan sonra havalandırılarak orta hızda zıplatıldığı bir tekniktir.
Zıplatma hareketi yayın yatay ve dikey hareketlerinin dengeli bir karışımıdır. Dikey hareketle kes-
kin ve köşeli bir karakter alan nota, düşey yay hareketiyle daha yuvarlak ve yumuşak hâle gelir.

1. ETKİNLİK

• Aşağıdaki görseli inceleyerek aynı şekilde yayınızı dengede tutmaya çalışınız (Görsel 3).
Yayınızın dengede durduğu sırada parmağınızın bulunduğu nokta yayınızın ağırlık noktasıdır.

Görsel 3: Yayın ağırlık noktasını bulma

Spiccato çalarken yayın hızı kullanıldığı kısımlarına göre değişir. Yayın en kontrollü şekilde zıpladı-
ğı bölge yayın ağırlık noktasıdır. Yayın ağırlık noktasından topuk kısmına doğru gidildikçe zıplama
yavaşlar ve azalır. Yayın üst yarısında ve ucunda ise zıplama hızlanır. Hızı kontrol etmenin bir yolu da
zıplama yüksekliğini ayarlamaktır. Yükseklik fazla olursa tele dönmesi zaman alacak ve zıplama
yavaşlayacaktır. Tele yakın ve kısa hareketler yayın zıplama hızını arttırır.

2. ETKİNLİK

• Yayın ağırlık noktasını bulduktan sonra bu noktayı tele (tercihen 2 ya da 3. tel) yaklaştırarak
yayı telin üzerine düşürünüz. Daha yay telin üzerine düşmeden yay tutuşunuzu olabildiğince
serbest bırakınız.
• Yayı tele bıraktıktan sonra yayın bir top gibi kendi kendine sakinleşip durmasını bekleyiniz.
• Bu etkinlikle yayın tele düştüğü noktayı, düştüğü yüksekliği ve yayın çekilme hızını değiştirdiği-
mizde, zıplamanın karakterinin de değiştiğini gözleyebilirsiniz.

3. ETKİNLİK

• Yayı her çekme ve itmede dörder kez zıplatınız.
• Her çekme ve itmede zıplayan yay sayısını sırasıyla 2’ye ve 1’e indiriniz.

24