Page 23 - ÇALGI EĞİTİMİ NEY 12

1. ÜNİTE NEYDE MAKAM UYGULAMALARI III

ACEM-AŞİRAN
MAKAMI
Aşağıdaki tabloda Acem-aşiran makamının özellikleri gösterilmiştir (Tablo 1.5).

Tablo 1.4: Muhayyer-kürdî Makamı Özellikleri

Durağı Acem-aşiran perdesidir.
Seyri İnicidir.
Çargâh makamı dizisinin acem-aşiran perdesindeki inici şeddidir. Acem-aşiran perdesinde
Dizisi
çargâh beşlisine çargâh perdesinde çargâh dörtlüsünün eklenmesiyle oluşur.

Acem-Aşiran Makamı Dizisi

Çargâhda Acem-Aşiranda
çargâh dörtlüsü çargâh beşlisi

Birinci mertebe güçlü acem perdesidir. Üzerinde çargâhlı yarım karar yapılır. İkinci mertebe
Güçlüsü
güçlü çargâh perdesidir. Üzerinde çargâhlı asma kalış yapılır.
Yedeni Hüseynî-aşiran

Donanımı Si için küçük mücennep bemolü (kürdî) perdesi yazılır.
İnici bir makam olduğu için, tiz durak civarından başlanır. Acem-aşiran üzerindeki çârgâh
Genişlemesi beşlisi, simetrik olarak acem perdesi üzerine göçürülür. Asma kararlarda belirttiğimiz üzere
kaba çargâh üzerine çârgâh çeşnisi ile düşüldüğünde, pest taraftan da genişlemiş olur.

Acemde Çargâhda Acem-Aşiranda Kaba Çargâhda
çârgâh beşlisi çargâh dörtlüsü çargâh beşlisi çargâh dörtlüsü

Acem-Aşiran Genişleme Dizisi

Nevâda bûselik çeşnisi yapılarak do bakiye diyezli (nîm-hicaz) perdesi yeden olarak kullanı-
Asma Karar
Perdeleri lır. Yine dügâhta kürdî çeşnisi yapılırken sol bakiye diyezli (nîm-zirgüle)perdesi yeden olarak
kullanılabilir. Kaba çargâh perdesine çargâh çeşnisi ile düşülebilir.

Daha fazla etkinliğe karekodu okutarak ulaşabilirsiniz.

“Biz, bir Türk bestesini dinlediğimiz zaman ondan geçmişin uyanma bırakması
lâzım gelen hikâyesini kalbimize giren oklar gibi duymak isteriz. Acı olsun, tatlı
olsun biz, bir beste dinlerken ve farkında olmaksızın hislerimizin incelir olduğunu
duymak isteriz. Bütün bunlardan başka musikiden beklediğimizin maddî, fikrî ve
hissî uyanıklık ve çevikliğin takviyesi olduğuna şüphe yoktur.”
M. K. Atatürk

21