Page 47 - TSM TEORİ VE UYGULAMASI 12 (TSM)
P. 47

1.3. KÜRDİLİHİCAZKÂR MAKAMI












                    HAZIRLIK


                  1. Atatürk’ün “Hoş görmekliği aldırmamazlık derecesine götürmemek önemlidir.”
                     (Vatandaş İçin Medeni Bilgiler 1, Âfet İnan, İstanbul Devlet  Matbaası, 1933,
                     s.75.) sözünden anladıklarınızı arkadaşlarınızla paylaşınız.
                  2. Kürdi dörtlüsünün aralıklarını söyleyiniz.
                  3. Genel Ağ’dan kürdilihicazkâr makamında eserler dinleyiniz.









                  1.3.1. Kürdilihicazkâr Makamını Oluşturan Dörtlü ve Beşliler


                  Şarkı formunda en çok beste yapılan makamlardan biridir. Bu makamda bilinen ilk eser Hacı
               Arif Bey tarafından bestelenmiştir.

                  Kürdilihicazkâr makamı; kürdi makamının rast perdesine göçürülmüş şekli (şed makam) gibi
               tarif edilse de bünyesinde birleşik makam özelliklerini barındıran, kendine özgü çeşnileri olan
               bir yapıya sahiptir. Basit ve mürekkep olmak üzere iki şekli vardır.
                  Basit kürdilihicazkâr makamı, rast perdesinde kürdi dörtlüsüne çargâh perdesindeki buselik
               beşlisinin eklenmesi ile oluşur. Bu diziye basit kürdilihicazkâr dizisi de denmektedir.


















                  Mürekkep (bileşik) kürdilihicazkâr makamının iki türü vardır:
                  a) Hicazkârlı: Hicazkâr makamı dizisinin tiz bölgesine rast perdesindeki kürdi dörtlüsünün
               eklenmesiyle meydana gelir. Makamın adı da buradan gelmektedir.

                  b) Arazbarlı: Neva perdesi üzerinde uşşak dizisine rast perdesindeki kürdi dörtlüsünün ek-
               lenmesiyle meydana gelir.

                                                           46
   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52