Page 30 - BAĞLAMA 9

2 Bağlama Çalmada Temel Davranışlar

2. BAĞLAMA ÇALMADA TEMEL DAVRANIŞLAR

Üniteye Hazırlık

1. Bağlama sanatçılarının bağlama çalarken duruş ve oturuşlarını gözlemleyiniz. Sanatçıların
duruş ve davranışlarında gördüğünüz özellikleri açıklayınız.
2. Çalgı eğitiminde duruş ve oturuş kurallarının neler olabileceği hakkındaki düşüncelerinizi
arkadaşlarınızla paylaşınız.
3. Çalgı eğitiminde olması gereken temel davranışlar nelerdir? Düşüncelerinizi farklı çalgı
eğitimi alan arkadaşlarınızla paylaşınız.
4. Enstrüman çalarken yapılan yanlış duruş ve oturuşun, kişide hangi olumsuz durumları
oluşturabileceği hakkında bilgi toplayınız. Bu bilgileri okul panosunda sergileyiniz.

2.1. Doğru Tutuş ve Oturuş Kuralları

Bütün çalgıların genel olarak tutma ve çalma pozisyonları, insanın doğal yapısına uygun
bir şekilde gelişmiştir. Bu yüzden çalgıyı tutuş ve çalış esnasında vücudun yapısına uygun bir
şekilde pozisyon almak en doğrusudur. Doğru tutuş sağlanırken el, kol ve parmaklar bu doğal
duruşa uyum sağlamalı ve bireysel farklılıklar da göz önünde bulundurulmalıdır. İnsanlar fiziksel
olarak birbirlerinden farklıdır ve çalgıyı icra eden kendi vücut rahatlığını mutlaka dikkate almalıdır.
Vücut dik olacak şekilde oturmalı, el ve kollarını rahatça hareket ettirebileceği bir duruş pozisyonu
almalıdır.
Çalgıyı icra ederken bu doğal duruma aykırı gelişebilecek davranışlar, vücudun kasılmasına
ve çalış tekniğinin bozulmasına neden olur. Bu da çalgıdan çıkacak sesin bozuk olmasına ve ses
kalitesinin düşmesine yol açar.
Çalgının nefesli, yaylı veya telli olması çalış tekniklerinin farklı olduğu anlamına gelse de her
çalgıda mutlaka doğru tutuş ve çalış pozisyonları vardır. Bir çalgıyı icra etmek uzun ve zorlu
bir süreçtir. Bu yüzden çalgı çalarken dikkat edilmesi gereken temel beceriler tüm yönleriyle
öğrenilmeli ve bunlar sistemli bir şekilde uygulanmalıdır. Çalgı üzerinde hâkimiyet sağlamak
oldukça önemlidir. Doğru tutuş ve çalış pozisyonu sağlayan kişi, sesin kaliteli ve temiz çıkması
için temel adımı atmış olur.
Öğrencinin çalgısını uzun bir süre çalması gerekebilir. Çalmaya başlamadan önce ısınma
hareketleri, egzersiz ve etüt çalışmaları yapması da çalgıyı doğru bir şekilde icra etmesini
kolaylaştırır. Yavaş tempoda hareket ettirilen el parmakları böylelikle esneklik kazanır. Vücudu
germe ve gevşetme hareketleri yapılarak organ ve kasların ısıtılması sağlanır.

28