Page 29 - Konu Özetleri AYT Fizik
P. 29
FIZIK
KONU KUVVET VE HAREKET
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT
NEWTON’IN HAREKET YASALARI (NET KUVVET ETKISINDEKI CISMIN HAREKETI)
YATAY DÜZLEMDEKI CISIMLER ÜZERINDE NET KUVVET ETKISI
v¶ ilk hızı verilerek yatay zemine atılan m kütleli cisim üzerinde dün-
0
(İlk hız) 0
0 yanın cisme uyguladığı yerçekimi (Ağırlık) G¶ ve zeminden yukarı
m doğru normal doğrultusundaki kuvvet (zemin tepkisi) N¶, olmak üze-
re iki kuvvet zıt yönde eşit büyüklükte olduğu için bileşke kuvvet
(Sürtünme kuvveti yoksa) (F¶ ) sıfır olur cisim sabit hızlı hareket yapar.
net
Cisimle zemin arasında F¶ sürtünme kuvveti varsa hareket yönüne
s
ters yönde oluşan bu kuvvet cisim üzerinde net kuvvet oluşturur
(İlk hız)
0 ve cisim yatay zeminde sabit ivmeli hareket yaparak yavaşlar ve
m
s durur. Cismin yavaşlama ivmesi,
net =
ma⋅
(Sürtünme kuvveti varsa) F¶ = m • a¶ s F
F net
a = ile bulunur.
m
F¶ s F = = m • a¶ denklemi ile bulunur.
m a ⋅
s
KRITIK BILGI
Yüzeyin cinsine bağlı olarak değişen sürtünme katsayısı k ve yüzeyin cisme uyguladığı normal kuvvet (ya da tepki
kuvveti) N ise sürtünme kuvvetinin büyüklüğü, F = k • N bağıntısıyla bulunur.
S
y = F.sinα
= mg = F + mg N = mg • cosα
m = mg - F y
= F α m
m m m x = F.cosα
x = mg.sinα y = mg.cosα
Yatay α
zemin
G¶ = mg¶
G¶ = mg¶ G¶ = mg¶ = mg G¶ = mg¶ = mg
= mg
G¶ = mg¶
= mg
= mg
- Bazı düzlemlerde normal doğrultusundaki yüzeyden cisme etkiyen kuvvetlerin N¶ (Yüzey tepkisi) gösterimi -
İlk hızı v¶ = 0 olan cisim sürtünmesiz yatay düzlemde dış bir F¶ kuv-
0
= 0 veti etkisi altında kalırsa cisim bu F¶ net kuvveti etkisi altında harekete
0
geçerek hızını düzgün bir şekilde artırır. Cismin kazanacağı ivmenin
m büyüklüğü;
net = = m • a
(Sürtünme kuvveti yoksa) F F net ma ⋅ a = F ile bulunur.
F =
⋅
F = m • a m
m a
a) Cisim harekete geçmezse F¶ = -F¶ olup F¶ = 0 olur.
s(statik) net
= 0 b) F > F ise cisim harekete geçer ve hızlanır.
0 s(statik)
m Harekete geçtikten sonra cismin ivmesinin büyüklüğü,
−
F F net = = m • a FF
ma ⋅
(Sürtünme kuvveti varsa) net a = s(kinetik)
s ile bulunur.
F F−
m a ⋅
F � F s(kinetik) = = m • a m
s(kinetik)
FIZIK - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 29