Page 194 - Konu Özetleri TYT Fizik
P. 194
MERCEKLERDE GÖRÜNTÜ OLUŞUMU
Cisim F ile mercek arasında ise
Görüntü cismin arkasında, düz, sanal, boyu cismin boyundan büyük olur.
2F F F 2F
KALIN KENARLI MERCEKTE GÖRÜNTÜ
HATIRLAYALIM
Tümsek aynadakine benzer kalın kenarlı merceklerde de en az iki ışın
kullanılarak görüntü çizimi yapılır. Kırılan ışınların kendilerinin kesişmesi
ile elde edilen görüntü gerçek, kırılan ışınların uzantılarının kesişmesi ile
F 2 F 1 F 1 F 2 elde edilen görüntü sanaldır. Kalın kenarlı mercekteki tüm görüntüler sa-
naldır.
Kalın kenarlı mercekte cisim nerede olursa olsun görüntü her za-
man;
• Sanaldır.
• Cisme göre düzdür.
2F F F 2F • Cisimden küçüktür.
• Odak ile mercek arasındadır.
DİKKAT
Kalın kenarlı mercekte cisim merceğe yaklaştıkça görün-
tüde büyüyerek merceğe yaklaşır.
MERCEKLERİN KULLANIM ALANLARI
14. yüzyılda görme bozukluklarını düzeltmek amacıyla kullanılmaya başlanan mercekler 17. yüzyılda teleskop ve mikros-
kobun yapısında kullanılmıştır.
Günümüzde ise mercekler gözlük ve lensten fotoğraf makinelerine, projeksiyon cihazlarından araba farlarına kadar pek
çok alanda kullanılmaktadır.
HATIRLAYALIM
Ortamın kırıcılık indisi merceğin kırıcılık indisinden bü-
yükse mercek karakter değiştirir. Yani ince kenarlı mer-
cek, kalın kenarlı; kalın kenarlı mercek, ince kenarlı mer-
cek gibi davranır.
194 MEBİ KONU ÖZETLERİ FİZİK - TYT