Page 7 - Biyoloji Sınıf İçi Değerlendirme
P. 7

ÖĞRETMEN REHBER KİTABI



                  1. GİRİŞ




             Eğitim, bireyin davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla istendik değişimler meydana getirme sürecidir (Er-
             türk, 1972). Eğitimin sınıf içinde vücut bulan hali olan öğretme - öğrenme süreci, öğretmenlerden öğren-
             cilere bilgi aktarımı olarak tanımlanabilir. Öğretim, öğrencilere öğretmen tarafından belli öğretim yöntem
             ve teknikleri kullanılarak istendik bilgi ve becerilerin kazandırılması veya istenmeyen bilgi ve becerilerin
             değiştirilmesi olarak tanımlanabilir (Clarke, 2012; Houston ve Thompson, 2017; Munna ve Kalam, 2021).
             Öğretme-öğrenme süreci, temel olarak beş adımdan oluşmaktadır (Mehrens ve Lehmann, 1991):
             •  Amaçların ve öğretim hedeflerinin belirlenmesi,
             •  Öğretimin içeriğinin belirlenmesi,
             •  Uygun öğretim yönteminin belirlenmesi,
             •  Öğretimin gerçekleştirilmesi,
             •  Sonuçların ölçülmesi ve geri bildirim sunulması.

             Beşinci adım olan ölçme ve değerlendirme bir sistemin sağlıklı bir biçimde işleyip işlemediğine ilişkin fikir
             sahibi olmamızı sağlar. Çünkü ölçme ve değerlendirmenin temel amacı, bir şeyin niteliği veya değeri hak-
             kında yargıda bulunmaktır. Bu amaç gerçekleştirilirken tanımlamaya çalıştığımız şey yalnızca öğrencilerin
             neler yapabildikleri değildir. Değerlendirmenin amacı bunun ötesine geçmekte ve değerlendirme yoluyla
             “Öğrencilerin başarı düzeyi nasıldır? Performansları nasıldır? Öğrenciler yeterince öğrenmişler midir? Or-
             taya koydukları çalışmalar ve ürünler yeterince iyi midir?” sorularına cevap verilmeye çalışılmaktadır. Çün-
             kü değerlendirme, bir “karar verme süreci” olmakla birlikte değerlendirmenin tek bir yargıya indirgenmesi
             değerlendirme sürecini sığ bir hale getirmektedir (CERI, 2008; Clarke, 2012; Ebel ve Frisbie, 1991). So-
             nuç olarak ölçme ve değerlendirme, veri toplama ve karar verme süreçlerini içine almaktadır. Clarke
             (2012) ölçme ve değerlendirme türlerini Tablo 1’deki gibi sınıflandırmıştır.

              Tablo 1. Ölçme ve Değerlendirme Türleri
                                                            Geniş ölçekli değerlendirme
                                     Sınıf içi                                                 Seçme amaçlı
                                  değerlendirme       Ulusal izleme ve    Uluslararası izleme ve   merkezi sınavlar
                                                       değerlendirme       değerlendirme
                                                                                            Belli bir eğitim kademe-
                                                    Belli sınıf ve yaş düzey-  Belli sınıf ve yaş düzey-
                                                                                             sinden bir başkasına
                               Sınıf içi öğretime anlık geri   lerinde eğitim sisteminin   lerinde eğitim sistemleri-
                  Amaç                                                                       geçecek öğrencileri
                                  bildirim sağlamak  bütününe, izleme amacıyla   ne ilişkin karşılaştırmalı
                                                                                            seçmek veya iş gücüne
                                                     geri bildirim sağlamak  geri bildirim sağlamak
                                                                                                yerleştirmek
                                                     Her 3-5 yıl gibi düzenli   Her 3-5 yıl gibi düzenli   Yıllık veya yılda birkaç
                  Sıklık             Günlük
                                                         aralıklarla          aralıklarla          kez
                                                     Belli bir sınıf ya da yaş   Belli bir sınıf ya da yaş
            Değerlendirilen grup  Bütün öğrenciler   düzeyinde belirlenen   düzeyinde belirlenen   Sınava girebilecek bütün
                                                                                                 öğrenciler
                                                         örneklem             örneklem
                               Gözlemden, kâğıt-kalem                      Genellikle çoktan   Genellikle çoktan seç-
                  Format        testlerine kadar değiş-  Genellikle çoktan seçmeli   seçmeli ve kısa cevaplı   meli ve kompozisyon tipi
                                                     ve kısa cevaplı sorular
                                      mekte                                    sorular            sorular
                Müfredatın                           Genellikle birkaç konu   Genellikle bir veya iki   Temel konu alanlarını
                                 Bütün konu alanları
                 kapsamı                                alanıyla sınırlı  konu alanıyla sınırlı   kapsar.
            Öğrencilerden başka   Evet ancak öğretim süre-
                                                       Genellikle evet         Evet               Nadiren
            veriler toplanıyor mu?  cinin bir bölümü olarak
                                                                         Genellikle istatistiksel   Basitten karmaşık
                                  Genellikle basit ve   Basitten karmaşık teknikle-
                Puanlama                                                olarak karmaşık teknikler  tekniklere kadar çeşitlilik
                                     informel       re kadar çeşitlilik gösterir.
                                                                              kullanılır.         gösterir.

                                                                                                              7
   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12