Page 36 - ORYANTİRİNG

3.3. ORYANTİRİNGDE KULLANILAN MALZEMELER

Pusula: Pusula üzerinde kuzey, güney doğrultusunu gösteren bir
mıknatıs iğnesi bulunan ve yön tespit etmek için kullanılan kadranlı
Görsel 3.7: Pusula bölümleri
araçtır (Görsel 3.7).

Büyüteç sayesinde harita
Pusulalarda kuzey üzerinde kolay okuma
için diğer yönlerden sağlanır.
farklı renkler
kullanılır.
Paralel çizgiler grid ya da
harita üzerindeki diğer
nirengi noktaları için
referans oluşturur.
Mıknatıslı manyetik iğne
daima kuzey yönüne döner.

“İnç” ve “cm” olarak
cetveller 1/25000 ve Hareket ettirilebilen döner
1/50000 ölçekli haritalar- kadran sayesinde döner
da mesafeyi doğrudan km kadran kuzeyi ile ibrenin
ya da mil olarak verir. çakıştırılmasıyla doğrultu
açısı kadran üzerinden
okunabilir.
Doğada kullanılacak pusulada bulunması gereken temel özellik-
ler şunlardır:

* Serbest dönebilen manyetik iğnenin bir ucu diğerinden farklı
(kır mızı) renkte olduğu için kuzey kolay olarak bulunabilir.
* Döner kapsülün içi sıvı doludur. Kapsülün görevi iğnenin titreş-
mesini azaltarak daha doğru okumayı sağlamaktır.
* Kapsül çevresindeki bilezik üzerinde gösterge ile 0-360 derece
arasında dereceler işaretlidir.
* Yön oku ve ona paralel meridyen çizgileri, iğnenin altında yer
alır ve kapsül ile beraber döner.
* Referans çizgisi ve açı buradan okunur.
* Pusula tabanının şeffaf olması, haritanın okunmasını, pusula-
nın kenarının düz olması başlangıçta bulunulan noktadan varış
noktasına pusulanın bağlanmasını sağlar.
* Pusula üzerinde metrik ve inç olarak işaretlenmiş cetvel var ise
kısa mesafe ölçümleri kolaylaştırır.
* Büyüteç, haritada iç içe geçmiş işaretleri okumayı kolaylaştırır.

Pusula Çeşitleri
Doğa aktivitilerinde kullanılan modern pusulaların çeşitleri;
standart plaka aynalı, askerî ve kutu (prismatik) olarak sıralanabilir.
Askerî tip ve kutu pusulalar doğa sporcusunun ihtiyaç duymadığı
kadar hassas ölçüm yapabilir, bu sebeple kullanımları daha karma-
şıktır. Çoğu kişinin ihtiyacı standart ya da aynalı pusulalardır (Gör-
sel 3.8).

34 3. ÜNİTE