Page 167 - 3 Adım AYT Biyoloji

BİYOLOJİ AYT 3.
ADIM
Canlılar ve Çevre

2019 AYT 4. Pestisit, zararlı organizma sayısını kontrol altına almak için
1. Yapay seçilimde, istenilen özellikleri taşıyan canlıların seçi- kullanılan maddelerdir. Herbisitler ot, fungusitler mantar öl-
lerek çoğaltılması amaçlanır. Bu bağlamda, hem geleneksel dürmede kullanılan pestisitlerdir. Pestisit olarak kullanılan ilk
ıslah hem de genetik mühendisliği alanındaki çalışmalardan maddeler arsenik ve kükürttür. Daha sonra nikotin gibi bit-
yararlanılabilir.
ki kökenli maddeler kullanılmaya başlanmıştır. 1939 yılında
Aşağıdakilerden hangisi “yapay seçilim” uygulamalarına İsviçreli kimyacı Paul Mueller dikloro difenil trikloroetan yani
örnek değildir? DDT’nin pestisit özelliklerini belirledi. Pestisitlerle ilgili ilk cid-
di eleştiri biyolog Rachel Carson’un 1962 yılında yayınladığı
A) Herbisitlere dirençli kültür bitkilerinin üretilmesi
“Silent Spring” kitabıyla ortaya çıktı. DDT ve klorlu hidrokar-
B) Kuraklığa dayanıklı bitkilerin yetiştirilmesi
bonların çevredeki dayanıklılığını, insan ve hayvanların yağ
C) Çiftliklerde seçilim uygulayarak daha hızlı koşan atların dokularında birikimini, su, toprak ve hava yoluyla etkileşimini,
yetiştirilmesi hedef olmayan veya olmaması gereken türler üzerindeki tok-
D) Dane sayısı fazla mısır bitkisi yetiştirilmesi sik etkisini, ekolojik ve insan sağlığıyla ilgili yıkıcı etkilerini
dile getirdi. 1960’lı yıllarda başlayan diğer bilimsel araştır-
E) Yanlış antibiyotik kullanımı sonucu dirençli bakterilerin
malarda DDT’nin farelerde kanserojen olduğu belirlenmiş ve
gelişmesi
1971 yılında ABD’de yasaklanmıştır. 1974-1984 yılları ara-
sında İngiltere’de gönüllü olarak terk edilmesi yoluna gidilmiş,
2. Bir bitkinin sahip olduğu bazı özellikler ortamda yaşama ve günümüzde tümüyle yasaklanmıştır.
üreme şansını artırır. Bitkiler terleme olayı ile hücrelerindeki
su oranını korumak için çeşitli adaptasyonlar geliştirmişlerdir. Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisine ulaşılamaz?
Buna göre, A) Pestisite maruz kalan besinlerin tüketilmesi insanların
olumsuz etkilenmesine neden olabilir.
I. stomaların genellikle yaprağın alt epidermisinde yoğun-
laşması B) Böceklerin direnç kazanmış olması böceklerin sayıca art-
masında etkili olabilir.
II. yaprakta bol miktarda örtü tüyü bulunması
III. yaprakta ince bir kütikula tabakası bulunması C) Bitkilerin herbisitlere karşı dirençli olmalarını sağlayan
gen nakillerinin yapılması bitkide ürün verimliliğini azaltır.
IV. yaprağın yüzey alanının geniş olması
D) Pestisit maddeler besin zincirindeki yararlı türlere de etki-
V. stoma sayısının az olması
de bulunmuştur.
özelliklerinden hangileri kurak bölge bitkilerinin terleme
hızını azaltarak yaşama ve üreme şansını artırır? E) Doğal besin kaynaklarının içerisinde bulunan maddeler
pestisit olarak kullanılabilir.
A) I ve III B) II ve V C) I, II ve V

D) II, III ve V E) I, II, IV ve V
3. Aşağıda gösterilen petri kabına X bakteri türünün ekimi
yapılarak bakterinin yaşaması için gerekli olan ideal koşullar
sağlanmıştır. t zaman sonra bakterilerin petri kabında antibi-

yotik tabletleri etrafında üremeleri incelenmiştir.

5. 1700’lü yıllarda İngilizler, Suudi Arabistan’dan belli sayı-
da Arap atı alıp İngiltere’ye getirmişlerdir. Amaçları yarışçı
özellikte atlar yetiştirmekti. Bu atları yerli atlarla çiftleştirdiler.

Her yeni nesilde en iyi olanları seçerek günümüzde İngiliz atı
(a, b, c ve d antibiyotik tabletleridir.) olarak adlandırılan atları yetiştirdiler. Bu çalışma 300 yıldır
devam etmektedir. Böylece binlerce yılda gerçekleşebilecek
Buna göre, t zaman sonraki üreme durumları incelendi-
değişimler kısa bir sürede meydana gelmiştir.
ğinde X bakteri türünün deney ortamına bırakılan anti-
biyotik çeşitlerine duyarlılık derecesi aşağıdakilerden Yukarıda hangi kavrama ait bir örnek çalışma anlatılmak-
hangisinde doğru olarak verilmiştir? tadır?
A) a > b > c > d B) a = b > c > d C) b > c > a > d A) Adaptasyon B) Varyasyon C) Mutasyon
D) d > b > c > a E) d = c = b = a
D) Doğal seçilim E) Yapay seçilim

165