Page 75 - 3 ADIM AYT - COĞRAFYA

COĞRAFYA
AYT 3.
ADIM
Türk Kültürü ve Kültür Bölgeleri

2019 AYT 4. İlk uygarlıklar, bulundukları coğrafya gereği farklı yaşam tarz-
ları ve güvenlik koşullarına sahiptir.
1. Ülkelerin sahip olduğu nadir doğal ve kültürel varlıklar,
UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası Listesi’ne alın- Buna göre;
maktadır. Bu listeye girecek değerler belirlenirken, doğal
• Mısır medeniyeti, asırlar boyu dışa kapalı bir özellik göster-
özelliklerin yanında, kültürel varlıklar da dikkate alınmakta-
miştir. Bu durumun oluşmasında Nil Nehri’nin etrafının çöl-
dır. Türkiye’de, bu listede bulunan çok sayıda eser ve alan
lerle çevrilmiş olmasının etkisi büyüktür. Bu coğrafi özellik,
bulunmaktadır.
Mısırlılar için önemli bir güvenlik bariyeri sağlamıştır.
Bu listede bulunan aşağıdaki alanlardan hangisinde • Hititlerin bulunduğu coğrafyanın kuzey ve güneyden dağ
Türk kültürüne ilişkin unsurlar daha baskındır? silsileleriyle çevrili bir bölgede yer alması ve bu bölgede
çok sayıda ova ve platonun bulunması, istilalara elveriş-
A) Pamukkale-Hierapolis (Denizli)
siz bir alan oluşturmuştur.
B) Safranbolu Şehri (Karabük)
• Himalaya ve Pamir Dağları ile kuzeyden çevrili olan ve
C) Troya Antik Kenti (Çanakkale) Hint Okyanusu kıyısına kadar ulaşan Hint medeniyet sa-
hası tarih boyu pek çok istilaya uğramıştır. Bu durumun
D) Nemrut Dağı (Adıyaman)
oluşmasında uygarlığın yer aldığı coğrafyanın üç tarafı-
E) Efes (İzmir)
nın denizlerle çevrili olmasının etkisi büyüktür.
yukarıdaki bilgilerden yola çıkılarak aşağıda ulaşılabile-
cek en genel bilgi hangisidir?
2021 AYT
A) İlk uygarlıklar sürekli bir başka uygarlığın tehdidi altındadır.
2. Kapladığı alan bakımından dünyanın önemli kültür bölgelerin-
B) Dağ silsileleri uygarlıklar için önemli bir güvenlik bariyeridir.
den birini oluşturan Avrupa Kültür Bölgesi, geçmişte sadece
Avrupa kıtası ile sınırlı iken daha sonra Amerika, Avustralya C) Denize kıyısı olan uygarlıkların istilaya uğrama riski daha
ve Yeni Zelanda’yı içine alarak genişlemiştir. yüksektir.
D) Coğrafi konum ve özellikler uygarlıkların güvenliğiyle
Bu kültür bölgesinin genişlemesinde aşağıdakilerden
doğrudan ilişkilidir.
hangisi etkili olmuştur?
E) Bazı uygarlıklar tarihleri boyunca hiç istilaya uğramamıştır.
A) Tarımda makineleşme

B) Ulaşımdaki gelişmeler
C) Turizmin çeşitlenmesi
D) Uluslararası ticaretin artışı

E) Dünya nüfusunun artması

5. Buradaki kültürel yapı aslında sömürgeciliğe bağlı olarak
biçimlenmiştir. Bu bölgeleri sömürgeleştiren İspanyollar ve
Portekizliler Avrupa’daki kültürlerini buraya da taşımışlar-
3. Geçmişten günümüze dünyanın farklı bölgelerinde coğrafi,
dır. Hristiyanlığın Katolik mezhebini, Avrupa’daki bazı tarım
siyasi, ekonomik ve sosyal faktörlerin etkisiyle medeniyetler
ürünlerini ve hayvan türlerini buraya taşıyan İspanyollar ve
kurulmuş ve bu medeniyetler birbirlerini etkilemiştir. İlk mede-
Portekizliler hukuki açıdan da kendi arazi mülkiyet sistemleri-
niyetlerin kurulmasında elverişli iklim şartları, su kaynakları,
ni uygulamışlardır.
verimli tarım toprakları gibi coğrafi faktörlerin etkili olduğunu
söylemek mümkündür. Yukarıda bahsedilen kültür bölgesi hangisidir?
Bu faktörler düşünüldüğünde aşağıdakilerden hangisi di- A) Avrupa kültür bölgesi
ğerlerine göre daha dezavantajlı bir bölgede kurulmuştur? B) Slav - Rus kültür bölgesi

A) Mısır Medeniyeti B) Akdeniz Medeniyeti C) Latin Amerika kültür bölgesi
C) Hint Medeniyeti D) İnka Medeniyeti D) Kuzey Afrika kültür bölgesi
E) Mezopotamya Medeniyeti E) Avustralya - Yeni Zelanda kültür bölgesi

75