Page 18 - 3 ADIM AYT FELSEFE GRUBU
P. 18

PSİKOLOJİ                                                                                    3. ADIM




        6.       Benim yaşamım temellerini kendim atttığım     9.       Aşağıda insanlar üzerinde yapılan araştırmalarda uyulması
              Her bir taşını yerinden bizzat kendim kaldırdığım    gereken etik ilkeler ile bu ilkeleri örnekleyen bir olay
              Bu hayat sahnesinde oyuncu da ben yazar da ben       sırasıyla verilmiştir.
              Oynarım oyunumu tüm cesaretimle                       Etik ilkeler
              Sonuçlarını da kabullenirim bedelleriyle              I. Araştırmada ses ya da görüntü kaydı yapılacaksa önce
                                                                     araştırmaya katılan kişilerden izin alınmalıdır.
            Şairin kendisi ile ilgili söyledikleri aşağıdaki yaklaşımlardan
                                                                     II. Yeteri kadar veri toplamadan genel yargılarda bulunmaktan
            hangisinin görüşlerine örnek oluşturur?
                                                                     kaçınılmalıdır.
            A) Bilişsel        B) Biyolojik                      C) İşlevselci
                                                                     III. Araştırmalarda elde edilen istatistiksel veriler değiştirilmemelidir.
                       D) Psikodinamik          E) Varoluşçu
                                                                     IV. Katılımcılara araştırmanın özellikleri, yapılış şekli ve sonuçları
                                                                     ile ilgili her aşamada bilgi verilmelidir.
                                                                     V. Araştırma sürecinin katılımcılara fiziksel ya da ruhsal zarar
                                                                     verebileceği durumlarda bu zararı en aza indirmek için
                                                                     çaba sarf edilmelidir. Araştırmalar katılımcıların en az riske
                                                                     girecekleri biçimde düzenlenmelidir.
                                                                     VI. Gönüllü katılımcılar istedikleri zaman araştırmadan
        7.       Davranışçı yaklaşıma göre doğuştan getirilen hiçbir davranış  çekilebilmelidir.
                 ya da özellik yoktur. Davranışlar eğitim ve çevre etkisiyle
                                                                     VII. Deneye katılanların “özel hayatın gizliliği” hakkı korunmalıdır.
                 sonradan oluşur. Duygular ve zihinsel süreçler nesnel bir şekilde
                  incelenemediği için psikolojinin konusu olamaz.     ÖRNEK OLAY
                                                                     Konuşma ve dil terapisi için bir merkeze giden Hale’nin terapisti
            Buna göre aşağıdaki atasözlerinden hangisi davranışsal
                                                                     yapmış olduğu bilimsel araştırma için Hale’ye kendisine yardımcı
            yaklaşıma uygun bir örnek olamaz?                        olup olamayacağını sorar. Hale de kendisine yardımcı olmak
                                                                      istediğini bildirir. Terapist, Hale’ye araştırmanın özelliklerini anlatır;
             A)  Görgülü kuşlar gördüğünü işler.                    araştırmaya başlamadan önce, araştırma devam ederken ve

             B)  Kalem kılıçtan üstündür.                           araştırmanın sonunda beşer sayfalık soruları cevaplamasını
                                                                      isteyeceğini bildirir. Bu süreçte bilgilerin kesinlikle gizli kalacağını,
             C)  Can çıkmayınca huy çıkmaz.                           verilen cevapların kesinlikle değiştirilmeyeceğini söyler. Araştırma
                                                                    devam ederken Hale, bazen sorular çok zamanını aldığı için
             D)  Adam yanıla yanıla pehlivan yenile yenile
                                                                    zorlanmıştır ve sürecin uzamasından sıkılmış olduğu hâlde
             E)  Kız annesinden görmeyince sofra kaldırmaz.          terapistinin isteği üzerine araştırma için katılımcı olmaya devam
                                                                     etmiştir.
                                                                    Bu örnek olayda yukarıdaki etik ilkelerden hangilerine
                                                                    kesinlikle uyulmamıştır?
                                                                     A)  I ve II                      B)  II ve IV                         C)  III ve V
        8.       Rönesansla birlikte felsefi psikolojinin konusu “zihin” oldu.
                                                                                    D) V ve VI                         E) VI ve VII
                  İnsan zihni J. Locke (1632-1704) ve D. Hume (1711- 1776)
                     gibi  empirist düşünürler tarafından ele alındı. Bilginin kaynağının
                   duyum olduğunu ileri süren empirizme göre zihin doğuştan boş bir  10.   Son yıllarda obezite toplumsal bir sağlık sorunu hâline
                   levha gibidir, deneyimlerle dolar. Karmaşık fikirler ve yüksek  gelmiştir. Bazı çalışmalar obezitenin kaygı ile ilişkili olduğunu
                     zihinsel işlevler, basit fikirler arasında kurulan çağrışımlardan  göstermektedir. Ancak bu bir deneysel çalışma olamaz çünkü
                  meydana gelir.                                    insanları obezleştirecek bir uygulama deneyle de olsa etik
                                                                    açıdan mümkün değildir. Bunun yerine katılımcıların ağırlığı
                  Burada açıklanan felsefi yaklaşımın psikolojiye yaptığı
                                                                    ve bir ölçekle kaygı düzeylerinin ölçümü yapıldıktan sonra
                  etki aşağıdakilerden hangisidir?
                                                                    ilişkisel yöntemle istatistiksel teknik kullanarak iki değişken
             A) Psikoloji, felsefenin üzerinde en çok çalışılan konusu hâline   arasındaki ilişki miktarı ve bunun yönü hesaplanabilir. Obezite
               gelmiştir.                                           ile kaygı arasında örneğin; “+0.60 yönünde ve düzeyinde bir
             B) Psikolojinin ruh kavramı etrafında yoğunlaşmasına sebep   ilişki vardır.” gibi bir sonuç ortaya konulabilir.
               olmuştur.
                                                                          Bu araştırmanın sonuçları hakkında aşağıda verilenlerden
             C) Bilimsel psikolojiye zemin hazırlayarak psikoloji ölçülebilen
                                                                   hangisi kesinlikle doğrudur?
               ve gözlenebilen olaylara yönelmiştir.
                                                                     A)  Kaygı ile obezite arasında karşılıklı pozitif bir ilişki vardır.
             D)  Psikolojinin felsefi yöntemlerden ayrılmaması gerektiği
                                                                     B)   Kaygının nedeni kişilik özelliğidir.
                   anlaşılmıştır.                                    C)   Obezite kaygının nedenidir.
             E)  Psikolojinin ilgisi gözlenebilen davranışlardan daha çok     D)   Kaygı obezitenin nedenidir.
                   gözlenemeyen davranışlara yönelmiştir.            E)   Obezitenin nedeni genetiktir.



        16
   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23