Page 18 - 3 Adım AYT Felsefe Grubu

PSİKOLOJİ 3. ADIM

6. Benim yaşamım temellerini kendim atttığım 9. Aşağıda insanlar üzerinde yapılan araştırmalarda uyulması
Her bir taşını yerinden bizzat kendim kaldırdığım gereken etik ilkeler ile bu ilkeleri örnekleyen bir olay
Bu hayat sahnesinde oyuncu da ben yazar da ben sırasıyla verilmiştir.
Oynarım oyunumu tüm cesaretimle Etik ilkeler
Sonuçlarını da kabullenirim bedelleriyle I. Araştırmada ses ya da görüntü kaydı yapılacaksa önce
araştırmaya katılan kişilerden izin alınmalıdır.
Şairin kendisi ile ilgili söyledikleri aşağıdaki yaklaşımlardan
II. Yeteri kadar veri toplamadan genel yargılarda bulunmaktan
hangisinin görüşlerine örnek oluşturur?
kaçınılmalıdır.
A) Bilişsel B) Biyolojik C) İşlevselci
III. Araştırmalarda elde edilen istatistiksel veriler değiştirilmemelidir.
D) Psikodinamik E) Varoluşçu
IV. Katılımcılara araştırmanın özellikleri, yapılış şekli ve sonuçları
ile ilgili her aşamada bilgi verilmelidir.
V. Araştırma sürecinin katılımcılara fiziksel ya da ruhsal zarar
verebileceği durumlarda bu zararı en aza indirmek için
çaba sarf edilmelidir. Araştırmalar katılımcıların en az riske
girecekleri biçimde düzenlenmelidir.
VI. Gönüllü katılımcılar istedikleri zaman araştırmadan
7. Davranışçı yaklaşıma göre doğuştan getirilen hiçbir davranış çekilebilmelidir.
ya da özellik yoktur. Davranışlar eğitim ve çevre etkisiyle
VII. Deneye katılanların “özel hayatın gizliliği” hakkı korunmalıdır.
sonradan oluşur. Duygular ve zihinsel süreçler nesnel bir şekilde
incelenemediği için psikolojinin konusu olamaz. ÖRNEK OLAY
Konuşma ve dil terapisi için bir merkeze giden Hale’nin terapisti
Buna göre aşağıdaki atasözlerinden hangisi davranışsal
yapmış olduğu bilimsel araştırma için Hale’ye kendisine yardımcı
yaklaşıma uygun bir örnek olamaz? olup olamayacağını sorar. Hale de kendisine yardımcı olmak
istediğini bildirir. Terapist, Hale’ye araştırmanın özelliklerini anlatır;
A) Görgülü kuşlar gördüğünü işler. araştırmaya başlamadan önce, araştırma devam ederken ve

B) Kalem kılıçtan üstündür. araştırmanın sonunda beşer sayfalık soruları cevaplamasını
isteyeceğini bildirir. Bu süreçte bilgilerin kesinlikle gizli kalacağını,
C) Can çıkmayınca huy çıkmaz. verilen cevapların kesinlikle değiştirilmeyeceğini söyler. Araştırma
devam ederken Hale, bazen sorular çok zamanını aldığı için
D) Adam yanıla yanıla pehlivan yenile yenile
zorlanmıştır ve sürecin uzamasından sıkılmış olduğu hâlde
E) Kız annesinden görmeyince sofra kaldırmaz. terapistinin isteği üzerine araştırma için katılımcı olmaya devam
etmiştir.
Bu örnek olayda yukarıdaki etik ilkelerden hangilerine
kesinlikle uyulmamıştır?
A) I ve II B) II ve IV C) III ve V
8. Rönesansla birlikte felsefi psikolojinin konusu “zihin” oldu.
D) V ve VI E) VI ve VII
İnsan zihni J. Locke (1632-1704) ve D. Hume (1711- 1776)
gibi empirist düşünürler tarafından ele alındı. Bilginin kaynağının
duyum olduğunu ileri süren empirizme göre zihin doğuştan boş bir 10. Son yıllarda obezite toplumsal bir sağlık sorunu hâline
levha gibidir, deneyimlerle dolar. Karmaşık fikirler ve yüksek gelmiştir. Bazı çalışmalar obezitenin kaygı ile ilişkili olduğunu
zihinsel işlevler, basit fikirler arasında kurulan çağrışımlardan göstermektedir. Ancak bu bir deneysel çalışma olamaz çünkü
meydana gelir. insanları obezleştirecek bir uygulama deneyle de olsa etik
açıdan mümkün değildir. Bunun yerine katılımcıların ağırlığı
Burada açıklanan felsefi yaklaşımın psikolojiye yaptığı
ve bir ölçekle kaygı düzeylerinin ölçümü yapıldıktan sonra
etki aşağıdakilerden hangisidir?
ilişkisel yöntemle istatistiksel teknik kullanarak iki değişken
A) Psikoloji, felsefenin üzerinde en çok çalışılan konusu hâline arasındaki ilişki miktarı ve bunun yönü hesaplanabilir. Obezite
gelmiştir. ile kaygı arasında örneğin; “+0.60 yönünde ve düzeyinde bir
B) Psikolojinin ruh kavramı etrafında yoğunlaşmasına sebep ilişki vardır.” gibi bir sonuç ortaya konulabilir.
olmuştur.
Bu araştırmanın sonuçları hakkında aşağıda verilenlerden
C) Bilimsel psikolojiye zemin hazırlayarak psikoloji ölçülebilen
hangisi kesinlikle doğrudur?
ve gözlenebilen olaylara yönelmiştir.
A) Kaygı ile obezite arasında karşılıklı pozitif bir ilişki vardır.
D) Psikolojinin felsefi yöntemlerden ayrılmaması gerektiği
B) Kaygının nedeni kişilik özelliğidir.
anlaşılmıştır. C) Obezite kaygının nedenidir.
E) Psikolojinin ilgisi gözlenebilen davranışlardan daha çok D) Kaygı obezitenin nedenidir.
gözlenemeyen davranışlara yönelmiştir. E) Obezitenin nedeni genetiktir.

16