Page 67 - 3 ADIM AYT FELSEFE GRUBU

SOSYOLOJİ
AYT 3.
ADIM
Sosyolojiye Giriş - 1

2019 AYT 3. Orta Çağ Avrupası’nda geleneksel toplum yapısında yaşanan
ekonomik, kültürel, siyasal ve toplumsal değişmeler bir kaos
1. Sosyolog, üyeleri tarafından hâlihazırda anlaşıldığı varsayılan
ortamı yarattı. Değişen üretim ilişkileri ve düşünce sistemi ile
bir dünyayı yeniden anlamaya çalışan kişidir. Fakat o sadece bir
birlikte yaşam tarzları, siyasal yapı, değerler ve inanç sistemleri
gözlemci ya da öznel bakışına göre yorum yapan herhangi bir
sarsıldı ve dağıldı. Sosyoloji hem bu karmaşayı çözebilmek hem
kişi de değildir. Sosyolog, görünenin, aşikâr olanın altında yatan
de sarsılan düzeni, geliştirilen yeni olgularla yeniden kurmak
nedenleri bilimsel dayanaklarıyla araştırır. Sosyoloğun rolü, sosyal
göreviyle ortaya çıktı.
yaşama ilişkin gerçeklikleri, hiçbir olguyu mutlaklaştırmadan,
bilimsel kuşkuculuk ve değerlendirme ölçütleri çerçevesinde ortaya Bu parçaya göre, aşağıdakilerden hangisi sosyolojinin
koymaya çalışmaktır. Sosyolog, düşünsel temeller ve bilimsel ortaya çıkışında etkili olan faktörlerden biri olamaz?
pratikler kapsamında tanımlamaya çalıştığı sosyal gerçekliği,
A) Aydınlanma Felsefesi
onun çok boyutlu yapısını ve değişkenliğini dikkate alarak analiz
etme çabasındadır. B) Fransız İhtilali

Bu parçadan sosyologla ilgili aşağıdaki yargıların hangisine C) Sanayi Devrimi
ulaşılamaz? D) Skolastik Felsefe
A) Bilimsel ölçütleri esas alarak hareket etmelidir. E) Coğrafi Keşifler
B) Görünene değil, görünenin arkasındaki gerçekliğe
odaklanmalıdır.
4. Toplumsal kurum ve davranışın kökenlerini, evrimini, değişimini,
C) Sosyal yaşamı bireylerin anladığı şekilde anlamaya insan topluluklarının çeşitliliğini, farklılığını inceleyen bu bilim
çalışmalıdır. alanı sosyoloji ile ortak entelektüel köklere sahiptir.

D) Sosyal gerçekliği tüm boyutlarıyla ortaya koymalıdır. Bu parçada anlatılan sosyoloji ile ortak kökleri olan bilim
E) Olguları mutlaklaştırmadan sorgulayıcı bir biçimde aşağıdakilerden hangisidir?
incelemelidir. A) Antropoloji
B) Ekonomi
C) Psikoloji
D) Siyaset

E) Tarih

5. A. Comte’un üç hâl yasasına göre; insanlığın tecrübesi
2. Bir sosyolog demografik yapıdaki değişimleri incelerken bu olguyu
olayları açıklamak için birbirini takip eden üç farklı bakış açısı
bireylerin tercihlerine göre açıklamaz. Bireylere nasıl davranmaları
kullanmıştır. Bu bakış açıları: Teolojik, Metafizik ve Pozitif
gerektiğine ilişkin normlar koymaz. Sosyolog, toplumsal olayları
aşamalardır. Günümüzde, bazı toplumlarda en son aşama olan
kendi değer ve beğenilerinin etkisi altında kalmadan araştırır.
pozitif aşama egemendir. Bilimselliğin de özünü oluşturan
Örneğin; köyden kente göç, gecekondulaşma gibi toplumsal
pozitivizm; nedenselliğin kaynağını doğa dışında değil, fizik
durumları tarıma yeni teknolojilerin girişi, işsizlik, kırsalda alt yapı
dünyanın kendisinde arar. Bu durum sosyolojinin de bilim olma
yetersizlikleri gibi diğer toplumsal sebeplere dayandırır.
çabalarına katkı sağlamıştır.
Bu parçadan aşağıda verilen sosyolojinin özelliklerinden
Buna göre teolojik ve metafizik aşamaların bilim dışı sayıl-
hangisine ulaşılamaz? malarının nedeni aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Sosyal olguların nedenlerini yine sosyal olgularda aramak A) Gözlemsel verilere dayanmamaları
B) Toplumsal olayları objektif bir biçimde ele almak B) Ruhsal objelerin sosyal karşılıkları olmaları
C) Toplumsal nitelikteki sorunlarla ilgilenmek C) Evrensel bir yaklaşım için yeterli olmamaları
D) Olması gerekeni değil olanı incelemek D) Belli bir dinsel inanca dayalı olmaları
E) Toplumsal kurumların tarihsel evrim sürecini araştırmak E) Toplumların farklı teolojik ve metafizik anlayışlara sahip olmaları

65