Page 128 - 3 Adım AYT Fizik

FİZİK 3. ADIM

2018 AYT 7. Tarihi süreçte şehir şebekelerinde,Thomas Edison doğru akı-
mın, Nikola Tesla ise alternatif akımın kullanılmasının daha
5. Şekilde doğru akım kaynağına bağlı K transformatörü ile al-
doğru olduğunu savunmuştur. Tesla ile Edison arasındaki ya-
ternatif akım kaynağına bağlı L transformatörü görülmektedir.
şanan bu görüş ayrılığı tarihe ‘akım savaşları’ olarak
K transformatöründeki primer devreden sabit i akımı, L trans-
geçmiştir. Sonuçta alternatif akım bu savaştan galip olarak
formatörüne bağlı primer devreden etkin değeri i olan alterna-
çıkmış ve günümüzde şehir şebekelerinde kullanılmaktadır.
tif akım geçerken transformatörlerin sekonder devrelerindeki
V ve V gerilimleri voltmetrelerle ölçülmektedir. Bunun sebebi,
AB CD
I. Alternatif akım üretiminde doğru akıma göre çok daha
yüksek gerilimde elektrik enerjisi üretilebilmesi.
II. Alternatif akımın transformatörler yardımıyla geriliminin
değiştirilebilmesi.
III. Doğru akımın uzun mesafelere taşınmasında yaşanan
zorluklar.
verilen ifadelerden hangileridir?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

2021 AYT
Buna göre, transformatörlerin sekonder gerilimleriyle
ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?(Şekildeki 8. Elektrik santrallerinde üretilen elektrik enerjisi, uzun iletim
sarım sayıları gerçek değerleriyle orantılıdır.) hatları üzerinden taşınarak evlerimize ulaştırılmaktadır. Bu
süreçte enerji kaybının az olması için enerji iletim hatları üze-
V gerilimi V gerilimi
AB CD rinden geçen akımın, olabildiğince düşük olması gerekmek-

tedir. Bunun sağlanabilmesi için şekilde basitçe gösterildiği
A) Primerindeki geri- Primerindeki geri- gibi, santralde üretilen elektrik enerjisinin gerilim değeri T
1
limden büyüktür. limden küçüktür. transformatörü ile akım küçük bir değerde olacak şekilde de-
B) Primerindeki geri- Sıfırdır. ğiştirilir. İletim hattının diğer ucundaki T transformatörü ile de
2
limden büyüktür. gerilim, evlerimizde kullanabileceğimiz nihai 220 V değerine
dönüştürülür.
C) Sıfırdır. Primerindeki geri-
limden büyüktür.
D) Primerindeki geri- Sıfırdır.
limden büyüktür.
E) Sıfırdır. Primerindeki geri-
limden küçüktür.

2015 LYS

6. Şekildeki gibi bağlanmış X, Y, Z transformatörlerinin K–L ;
M–N ; P–R sarımlarının sayıları sırasıyla 20–60 ; 80–40 ;
50–250’dir.
Bu dönüşüm işlemlerinde kullanılan T transformatörü-
1
nün primer ile sekonder sarım sayıları (sırasıyla N ile N )
1p 1s
ve T transformatörünün primer ile sekonder sarım sayı-
2
ları (sırasıyla N ile N ) arasındaki ilişkiler aşağıdakilerin
2p 2s
hangisinde bir arada doğru olarak verilmiştir?
A) N < N ve N < N 2s
1p
1s
2p
B) N < N ve N > N 2s
2p
1s
1p
Buna göre, girişe 10 volt alternatif gerilim uygulanırsa
çıkış gerilimi kaç volt olur? C) N > N ve N < N 2s
1p
2p
1s
D) N > N ve N > N
A) 20 B) 40 C) 60 D) 75 E) 125 1p 1s 2p 2s
E) N = N ve N = N 2s
1p
1s
2p
128